Nederland is weliswaar een delta waar veel rivieren samenkomen, maar Harbers wijst erop dat lang niet alle watervervuiling uit het buitenland komt. „Meer dan 50 procent van die vervuiling voegen we er in Nederland aan toe.” Vooral de soepele toelating van bepaalde gewasbestrijders is problematisch. De regels daarvoor laten namelijk meer toe dan de regels voor waterkwaliteit. Harbers wil dat die twee systemen op elkaar aansluiten en zet zich daarvoor in bij de Europese Commissie.

Waterkwaliteit is een thema waar Nederland al langer mee worstelt, mede door intensieve industrie en veehouderij. In 2027 moet Nederland voldoen aan strengere EU-regels voor schoon water, maar het is nog de vraag of dat gaat lukken.

Experts waarschuwen vaak voor een crisis zoals die met stikstof: door slechte waterkwaliteit kan economische activiteit stilvallen. Maar Harbers wijst die waarschuwingen consequent van de hand. Volgens hem spelen de problemen met stikstof landelijk, terwijl waterproblemen vooral regionaal voorkomen. Ook zouden sommige activiteiten nog wel kunnen, denkt hij. Eerder zei Natuurmonumenten dat Harbers hiermee het probleem onderschat.

Wel benadrukt de minister nu dat het kabinet „alles op alles” moet zetten om de waterdoelen te halen. Niet alleen om te voorkomen dat Nederland op slot gaat, maar ook om te blijven voorzien in voldoende zoet drinkwater. „Dus er is helemaal geen keus om dit wel of niet te gaan halen.” De minister erkent wel dat het „ingewikkeld” is.

Het ministerie werkt momenteel aan een „impulsprogramma” om sneller de waterkwaliteit te verbeteren. Volgens Harbers komt dat programma er „binnen een maand of wat” aan.