Het kabinet maakte donderdag bekend CDA’er Hoekstra in Brussel voor te dragen als opvolger van Timmermans. Die was de klimaatman van de commissie, het dagelijks bestuur van de EU. Demissionair buitenlandminister Hoekstra moet nog wel een hoorzitting in het Europees Parlement doorstaan. De sociaaldemocraten en ook de groenen zijn niet meteen enthousiast over zijn voordracht.

De sociaaldemocraten betwijfelen of de klimaatportefeuille bij een christendemocraat wel in goede handen is. Ze stellen dat die politieke familie de afgelopen maanden zich op „cynische en populistische” wijze heeft gekeerd tegen bijvoorbeeld de natuurherstelwet, een belangrijk onderdeel van de milieu- en klimaatplannen van de Europese Commissie.

Commissievoorzitter Ursula von der Leyen bepaalt welke taken de verschillende Eurocommissarissen krijgen. Maar de voordracht van Hoekstra is zorgvuldig afgestemd met Von der Leyen, en volgens het kabinet erft Hoekstra het klimaatbeleid. Wel loopt hij Timmermans’ prominente positie van tweede man van de commissie mis.

Ook voormalig D66’er Sophie in ’t Veld waarschuwt dat Hoekstra niet verzekerd is van draagvlak in het Europees Parlement. Hij is „niet bepaald een klimaat-kampioen”, stelt de Volt-Europarlementariër.

Meerdere Europarlementariërs wijzen ook op Hoekstra’s vermaard hoekige onderhandelingsstijl en op de argwaan in Zuid-Europa. Daar kan men maar moeilijk vergeten dat Hoekstra zich vierkant verzette tegen het gezamenlijk dragen van leningen om de coronacrisis te doorstaan. Maar die bezwaren heeft de CDA’er volgens zijn medestanders al uit de weg geruimd bij zijn aantreden als buitenlandminister.

De voordracht van een nieuwe Nederlandse Eurocommissaris kwam er deze week onverwacht snel. De commissie rekende eerder op eind september, zeggen EU-bronnen. Demissionair premier Mark Rutte zei dinsdag dat het kabinet er „echt even de tijd” voor zou nemen. Maar donderdagavond maakte hij de voordracht al bekend, nog voordat erover was gesproken in de ministerraad.