Kinderen gebruiken steeds minder munt- en briefgeld, zo blijkt uit gegevens die ABN AMRO woensdag bekendmaakte. Het aantal kinderen van 8 tot en met 12 jaar dat contant geld uit de automaat opneemt, daalde in het tweede kwartaal van 2023 met bijna een kwart ten opzichte van een jaar eerder. In andere leeftijdscategorieën nam dit met gemiddeld 4 procent af.

Gebruik van de bankpas voor aankopen nam bij kinderen van 8 tot en met 12 jaar juist wel toe: van 89 naar 94 procent. Vier op de tien kinderen maken gebruik van een bankapp voor onder meer het inzien van bij- en afschrijvingen. Zij loggen gemiddeld twee keer per week in.

„De wereld wordt steeds digitaler”, analyseert Babet Boswinkel, expert kinderen en geldzaken bij ABN AMRO. „Dat is niet verkeerd. Wel is het belangrijk dat ouders de ontwikkelingen in hun opvoeding meenemen. Dat ze hun kinderen bijbrengen wat digitaal betalen inhoudt en hoe dat veilig kan.”

Ouders vinden het vaak moeilijk om kinderen bewust te maken van de waarde van digitaal geld, merkt Boswinkel uit gesprekken die ze met klanten voert. „Kinderen zien een betaalpasje langs een pinautomaat gaan. Dat gaat makkelijk en snel. Voor hen lijkt het daarom of een product gratis is. Ook zien ze niet dat er na een aankoop minder geld op de rekening overblijft. Vroeg verdween het geld simpelweg uit je portemonnee.”

Zakgeldcontract

Om ouders een handje te helpen bij de financiële opvoeding van hun kroost, heeft ABN AMRO een aantal hulpmiddelen ontwikkeld. Een daarvan is het zogeheten zakgeldcontract. Dat is een officieus document waarop ouders samen met hun kind kunnen vastleggen hoeveel zakgeld het kind krijgt en waaraan het dat geld wel en niet zal besteden. Het document is vrij te downloaden vanaf de website van de bank. Doel van het zakgeldcontract is om het gesprek over geldzaken aan de keukentafel te bevorderen, legt Boswinkel uit.

De bank werkt ook samen met geldapp Gimi, waarmee kinderen spaardoelen kunnen stellen en zo spelenderwijs leren omgaan met geld. De app kan worden gekoppeld aan de bankrekening, waarna het kind het saldo op zijn eigen rekening kan controleren.

Bijna alle ouders zijn bewust bezig met de financiële opvoeding van hun kind, blijkt uit aanvullend onderzoek dat ABN AMRO liet uitvoeren. Dat wil echter niet zeggen dat er geen ruimte is voor verbetering. „In de meeste gezinnen gaat het gesprek af en toe over geldzaken, bijvoorbeeld als het kind zakgeldverhoging wil”, zegt Boswinkel. „Minder vaak worden er diepgaande gesprekken gevoerd over geldbesteding, sparen en of het kind tevreden is met zijn aankopen.”

Reclame

Praat met je kind over geld, adviseert ook Karin Radstaak, woordvoerder van het Nibud, het instituut voor budgetvoorlichting. „Leg uit waarom iets in de ene winkel goedkoper is dan in de andere. En vertel over het effect van reclames, die je proberen te verleiden tot de aankoop van een product. Geef het advies om eerst een nachtje te slapen voordat je iets koopt, en jezelf af te vragen: heb ik dit echt nodig?”

Uit eerder onderzoek bleek dat mensen die al op jonge leeftijd met geld leren omgaan, later minder risico lopen op financiële problemen. Omdat de opvoeding over geldzaken thuis nog weleens te wensen overlaat, zou Radstaak het liefst zien dat er in het onderwijs aandacht voor is. „Je hoort mensen soms zeggen: „Had ik dit maar geleerd tijdens economie. Dan had ik nu niet in de narigheid gezeten.” Laat docenten jongeren bijbrengen hoe ze belastingaangifte moeten doen of hoe ze bepaalde toeslagen kunnen aanvragen. Dat zijn vaak ingewikkelde regelingen. Als jongeren zulke zaken op school leren, hebben ze daar de rest van hun leven profijt van.”

Radstaak is groot voorstander van zak- en kleedgeld. „Daarmee leer je een kind omgaan met een beperkt budget. Het leert te sparen voor mooie dingen en vooruit te kijken. Er komt bijvoorbeeld een verjaardag van een vriendje aan. Dan is er geld nodig om een cadeautje te kunnen kopen.”

Ook expert kinderen en geldzaken Boswinkel raadt ouders aan om zakgeld te geven. „Als een kind zakgeld krijgt, gaat het meer nadenken over hoe duur iets is. Daardoor groeit het besef van de waarde van geld.”