Na wekenlang gespeculeer of The Donald zou meedoen aan het eerste verkiezingsdebat, heeft hij zondag laten weten zijn beurt voorbij te laten gaan. „Het publiek weet wie ik ben en hoe succesvol mijn presidentschap was”, schreef hij op zijn eigen platform Truth Social. „Ik zal daarom niet meedoen aan de debatten.”

Dat besluit kwam niet als een verrassing. Reeds in april vroeg hij zich in een bericht af wat de zin was van deelname „als je in de peilingen zo hoog staat dat je niet meer bent in te halen en als je weet dat je alleen maar vervelende vragen krijgt van mensen die je haten”.

Met die laatste kwalificatie bedoelt Trump niet alleen zijn politieke tegenstanders, maar ook de conservatieve omroep Fox News, die het debat verzorgt. In het verleden was deze zender zijn favoriet, inmiddels is de oud-president zeer kritisch over de omroep die hem –naar zijn oordeel– verraden heeft.

Met de afwezigheid van Trump boet de betekenis van het eerste verkiezingsdebat tussen de Republikeinse kandidaten fors in. Trump is onder de Republikeinse achterban inderdaad koploper. Volgens de laatste peiling van Fox News wordt Trump gesteund door 53 procent van de Republikeinen. Slechts twee andere partijgenoten halen dubbele cijfers in de peilingen, maar staan desondanks ver achter op Trump: Ron DeSantis met 16 procent en Vivek Ramaswamy met 11 procent. De overige zes, onder wie Mike Pence, komen niet boven de 10 procent uit.

Volgens diverse Amerikaanse media zou Trump woensdag wel een interview willen geven aan Tucker Carlson, de presentator die recent vertrok bij Fox News. Hij is nu een eigen platform op X, het voormalige Twitter, gestart. Met zo’n gesprek kan Trump een belangrijk deel van de aandacht voor de discussie tussen zijn opponenten wegnemen en de impact van het debat dus verder reduceren.

Behalve dat Trump kennelijk geen zin heeft de degens te kruisen met concurrenten uit zijn eigen partij, speelt ook mee dat hij weigert akkoord te gaan met de eisen die het bestuur van de Republikeinse partij stelt.

Van deelnemers aan het debat wordt onder andere verwacht dat ze een loyaliteitsverklaring ondertekenen. Daarmee beloven ze de uiteindelijke kandidaat te steunen. Afgezien van Chris Christie, die de verklaring ook onzin vindt, hebben alle deelnemers aan het debat die zonder morren getekend. Trump weigert zijn handtekening te zetten. „Waarom zou ik een belofte tekenen als er mensen zijn die ik niet op die post wil hebben”, zei hij bij het conservatieve nieuwskanaal Newsmax.

Vraag is wel of hij dit volhoudt. Bij de verkiezingen van 2016 weigerde hij aanvankelijk ook, maar na veel gedoe zette hij uiteindelijk toch zijn handtekening.

Het besluit van Trump om de verklaring niet te tekenen, stelt de leiding van de Republikeinse partij voor een groot probleem. Zij wil alleen kandidaten die instemmen met de verklaring. „Nu Trump dat niet doet, dreigt er een kloof te ontstaan tussen de partijleiding en een groot deel van de Republikeinse achterban”, zegt partijstrateeg Jennifer Horn. „Als de leiding daar niet snel een oplossing voor vindt, kan het Republikeinse electoraat verdeeld raken en verliezen we de verkiezingen bij voorbaat.”