Spoorlijn houdt Alaska in beweging
De Alaska Railroad bestaat honderd jaar. Het is de enige spoorlijn in de Verenigde Staten waar de trein op verzoek onderweg stopt.
Locomotief 4317 draait zich warm op het station van Anchorage. Het geelblauwe gevaarte staat klaar om drie wagons met passagiers van de kustplaats naar Denali te trekken. Om exact negen uur ’s ochtends zet de loc zich in beweging. De typerende stoot op de luchthoorn snijdt door de ochtendkou.
Van de drie wagons zijn er twee van de Holland America Line (HAL). De HAL is de enige cruisemaatschappij ter wereld met eigen treinwagons. De wagons hebben een glazen koepeldak dat een fraai uitzicht biedt.
De afstand van Anchorage –de grootste stad van Alaska– naar Denali is 375 kilometer. De trein doet er acht uur over. Over enkelspoor gaat het door dichte bossen, langs snelstromende rivieren, door diepe dalen en langs besneeuwde bergen. Halverwege wordt stuivertje gewisseld met de tegemoetkomende trein, loc 4327.
beeld Riekelt Pasterkamp
beeld Riekelt Pasterkamp
beeld Riekelt Pasterkamp
beeld Riekelt Pasterkamp
beeld Riekelt PasterkampVerjaardag
Wie niet beter weet zou zeggen dat de spoorweg slechts een toeristische attractie in Alaska is. Maar de Alaska Railroad, die dit jaar zijn 100ste verjaardag viert, is zoveel meer. De enige spoorlijn in de 49e Amerikaanse staat is een essentieel stuk infrastructuur dat Alaska letterlijk en figuurlijk in beweging houdt.
De Alaska Railroad telt naast locomotieven en wagons ruim 1000 kilometer spoor, 170 bruggen en duikers, bijna 800 vracht- en personenauto’s, spoorwegemplacementen in Seward, Whittier, Anchorage en Fairbanks en tien spoordepots. „Mensen hebben de neiging om over onze spoorweg te denken als iets uit de 19e eeuw, maar wij zijn een modern bedrijf met geavanceerde technologie”, zegt Bill O’Leary, directeur van Alaska Railroad. „Het is niet meer de spoorweg van je grootvader.”
De Alaska Railroad werd officieel geboren op 15 juli 1923, toen de Amerikaanse president Warren G. Harding de laatste –gouden– klinknagel bij de plaats Nenana in de spoorweg sloeg. Er was 20 jaar aan de lijn gebouwd.
Vracht
„De spoorlijn is cruciaal voor Alaska, zeker vanwege de grote afstanden”, aldus O’Leary. Het spoor vervoert vooral vracht in de grootste Amerikaanse staat qua oppervlakte: in 2022 ging het om 3,7 miljoen ton. Dat leverde 110 miljoen dollar op, 44 procent van de jaaromzet. De passagiersdienst is de meest zichtbare tak. In 2022 vervoerde de Alaska Railroad 500.000 passagiers, goed voor 45 miljoen dollar.
In het hoogseizoen van half mei tot half september zitten er vooral toeristen in de wagons. Maar de trein rijdt het hele jaar door, ook in de barre wintermaanden. Voor de lokale bevolking zijn er in het laagseizoen vakantie- en evenemententreinen. En er is de befaamde ”vlagstop service”, de laatste in zijn soort binnen de Verenigde Staten.
„Vlagstops verwijzen naar een trein met een losse dienstregeling, zonder geplande stops”, legt communicatiemanager Meghan Clemens uit. „We zullen de trein tot stilstand brengen als een passagier de conducteur vraagt om hem bij een bepaalde paal eruit te laten, en we stoppen de trein als we iemand langs het spoor zien staan om de trein aan te houden. Het biedt mensen de kans om buiten de gebaande wegen bij hun hutten en eigendommen te komen.”