Bestuurslid Geerten Waling vertelt dat de stichting dit jaar de Iraanse vrouwen „die onverschrokken strijd voeren tegen een autoritair regime een hart onder de riem wil steken”. Vorig jaar werd de prijs in het leven geroepen om mensen te eren die „het begrip onafhankelijkheid levend houden door de inhoud ervan te vernieuwen” en die „de daad bij het woord voegen”.

De prijsuitreiking valt samen met de zogenoemde Onafhankelijkheidsrede, dit jaar uitgesproken door Vīķe-Freiberga, de eerste vrouwelijke president van Letland (1999-2007). Onder anderen Piet Hein Donner, Jan Terlouw en Herman van Rompuy gingen haar hierbij voor.

In 2022 werd de prijs gegeven aan de Oekraïense president Zelensky. „In tijden waarin velen de noodzaak van Europese eenwording betwijfelen en er zelfs landen uit de EU stappen, leert Zelensky ons dat juist door aansluiting van staten echte onafhankelijkheid gerealiseerd kan worden”, oordeelde de jury destijds.

De Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid organiseert sinds 2018 een Onafhankelijkheidsdag waarmee het kennis en denken over statelijke onafhankelijkheid wil stimuleren.