Niemand echt blij met Natuurherstelwet
Een kleine meerderheid in het Europees Parlement stemde woensdag in met een afgezwakte versie van de zwaarbevochten Natuurherstelwet. Het resultaat? Links noch rechts wint echt.
Een krappe meerderheid stemde woensdag in met de uiteindelijke positie van het Europees Parlement ten aanzien van de Natuurherstelwet van Eurocommissaris Frans Timmermans: 336 voor, 300 tegen en 13 onthoudingen. Eerder op de dag verwierpen parlementsleden het voorstel van de christendemocratische EVP-fractie om de plannen geheel af te schieten.
Het parlement ging akkoord met een compromis dat sterk lijkt op de deal die lidstaten in juni sloten. Het Commissievoorstel wordt sterk afgezwakt: vernatting van veen hoeft niet meer, het verslechteringsverbod wordt een inspanningsverplichting in plaats van een resultaatsverplichting, dichtbevolkte regio’s mogen een flexibele aanpak hanteren en het punt dat boeren 10 procent van hun grond braak moeten laten, is compleet uit de tekst van het parlement geschrapt.
Compensatie
De definitieve tekst roept ook op tot het compenseren van boeren en bosbouwers voor hun bijdrage aan het herstel van beschadigde natuurgebieden. En dat geld wordt niet uit het potje voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid van de Europese Unie gehaald, maar is een extra subsidie.
Dat de Natuurherstelwet nu werd aangenomen, is toch wel een overwinning voor links. Maar echt tevreden konden de groenen, de sociaaldemocraten en veel liberalen in het parlement niet zijn met de afgezwakte versie van het voorstel. Stéphane Séjourné, de leider van het liberale Renew, gaf woensdag toe dat „de tekst niet geweldig is”. Hij had liever meer bindende verplichtingen in de tekst gezien.
Al de amendementen op de Natuurherstelwet zijn weer een meevaller voor de christendemocraten, gesteund door rechtse fracties. Toch is ook EVP-kopstuk Manfred Weber niet ronduit tevreden. Weber wilde eigenlijk dat Timmermans met zijn voorstel terug naar de tekentafel zou gaan. „Geef me betere wetgeving, dan is mijn partij bereid om toe te geven”, zei hij vorige maand. Hij voerde aan dat het voorstel „het bestaan van boeren en de voedselzekerheid bedreigt”. Ook zouden de plannen nieuwbouwprojecten en de ontwikkeling van hernieuwbare energie kunnen dwarsbomen.
Een zestal Europarlementsleden voor de EVP stemden voor de wet: onder meer de Finse Sirpa Pietikäinen en de Ierse Seán Kelly en Frances Fitzgerald. „Uiteindelijk moet je doen wat je denkt dat goed is”, zei Kelly voor de stemming.
Het parlement was zo verdeeld dat van tevoren niet te zeggen viel of het voorstel naar de prullenbak zou gaan, of dat er genoeg steun zou zijn. De stemming was woensdag spannend. Fractieleiders deden er alles aan om hun fractiegenoten op te trommelen. Toch ontbraken zo’n vijftig Europarlementsleden. Links poogde volgens ingewijden tot het laatste moment twijfelaars onder de christendemocraten en de liberalen over de streep te trekken. Dinsdagavond riep de liberale Stéphane Séjourné fractiegenoten nog in vergadering bijeen om „intern eenheid te vinden”. Een derde bleef echter tegen de Natuurherstelwet: vooral Duitse, Nederlandse en Scandinavische liberalen.
Onvermurwbaar
Eerder dit jaar verwierpen de landbouw- en de visserijcommissie de voorstellen van Timmermans. De belangrijke milieucommissie kwam er eind juni niet uit. Verwerpen lukte niet maar een gezamenlijke positie bepalen evenmin. De plenaire stemming moest nu uitkomst brengen. De lidstaten stemden wel nipt in. Maar Nederland, Zweden, Finland, Italië en Polen bleven kritisch.
Timmermans toonde zich echter onvermurwbaar tegenover bezwaarde Europarlementsleden. „Er komt geen nieuw voorstel. Laat dat kristalhelder zijn”, zei hij steeds. Timmermans wees er herhaaldelijk op dat de wet bedoeld is om boeren op lange termijn te helpen. De Natuurherstelwet is gericht op het verbeteren van de bodem- en waterkwaliteit en het opbouwen van weerbaarheid tegen natuurrampen: overstromingen, droogtes en bosbranden, aldus de Eurocommissaris Commissievoorzitter Ursula von der Leyen –EVP-lid en dus collega van Manfred Weber– hield zich tot nu toe stil over de kwestie. Met haar steun uit te spreken voor Timmermans’ voorstel zou ze ingaan tegen het standpunt van haar partij. Haar stilzwijgen leidde wel tot ergernis bij andere fracties. „Ik verwacht nog steeds een publieke reactie van haar”, zei de sociaaldemocraat César Luena, die in de milieucommissie zit. Nu er een ”ja” voor de wet is, gaan het Europees Parlement en de lidstaten –die in juni hun fiat aan de plannen gaven– met de Commissie onderhandelen over de definitieve wetstekst. Omdat de teksten van het Parlement en de Raad sterk op elkaar lijken, zullen de besprekingen naar verwachting weinig tijd kosten. Eind van het jaar kan er al een definitieve wet liggen.
