De Tweede Kamer wil dat dit –al dan niet vertrouwelijk– gebeurt. In de nacht van donderdag op vrijdag werd hierover een motie van GroenLinks en PvdA aangenomen. Bijna de hele Kamer stemde voor.

China probeert de status quo ten aanzien van Taiwan „voortdurend te doorbreken”, stelde GroenLinks-Kamerlid Tom van der Lee donderdag in een debat over China. „Ik heb serieuze twijfels of dit kabinet een adequate gereedschapskist heeft als het gaat om verschillende vormen van escalatie vanuit China om de status quo in Taiwan te bedreigen”, zei de parlementariër Hij zei daar „op alle mogelijke manieren” naar te vragen. Maar de reactie die hij tot dan toe kreeg, geeft hem „weinig vertrouwen dat we adequaat reageren”.

Openbaarheid

„Het hoeft allemaal niet in de openbaarheid”, zei de parlementariër over de zinsnede „al dan niet vertrouwelijk” in zijn motie. „Het gaat om de gereedschapskist. We willen daar iets meer inzicht in.”

Verder vroeg Van der Lee minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra om een Taiwanstrategie te ontwikkelen. Het kabinet kwam in 2019 met een notitie over China. Hoekstra voelt er echter niet voor om ook over Taiwan een document te schrijven. De bewindsman verbond dat standpunt aan het Nederlandse beleid ten aanzien van China. Dat heeft twee kanten; enerzijds voert Nederland, net als het overgrote deel van de landen in de wereld, een zogeheten één-Chinabeleid. Dat houdt in dat Nederland alleen diplomatieke betrekkingen onderhoudt met China; niet met Taiwan. China ziet Taiwan, dat de facto onafhankelijk is, als onderdeel van China. Nederland heeft met het eiland wel economische, culturele en wetenschappelijke betrekkingen. Anderzijds is Nederland „zeer expliciet” naar „alle partijen” dat ze zich zouden moeten onthouden van eenzijdige stappen die de status quo veranderen, aldus Hoekstra. „Ga die kant niet uit, want dat is levensgevaarlijk voor ons allemaal.”

De Kamer stemde ook voor een motie die de regering vraagt om te onderzoeken hoe Nederland de samenwerkingsverbanden met Taiwan kan intensiveren met het oog op cyberveiligheid.

Ontevreden

Tweede Kamerleden werden vorige week achter gesloten deuren bijgepraat over het aanhalen van de banden met Taiwan. Aanleiding hiervoor was ontevredenheid over de reactie van het kabinet over de uitvoering van een aangenomen motie van D66 en SGP. Sjoerdsma D66) en Van der Staaij (SGP) vroegen het kabinet daarin om de banden met Taiwan „op elke mogelijke wijze te versterken”, zowel vanuit Nederland als in EU-verband. „Mijn motie was niet bedoeld als een bekrachtiging van het huidige beleid”, zei een ontevreden Sjoerdsma na ontvangst van de kabinetsbrief.

Afhankelijkheden

Na het Chinadebat van donderdag nam de Kamer ook een motie aan over strategische afhankelijkheden. Afhankelijkheid van China kan „serieuze geopolitiek en economische” consequenties hebben, zo staat in de motie van Sjoerdsma en VVD’er Ruben Brekelmans. Het Nederlandse belang is volgens hen gebaat bij snelle actie om „geopolitieke chantage te voorkomen”. De Kamer wil dat het kabinet „een duidelijk tijdspad met doelstellingen” opstelt om de „risicovolle strategische afhankelijkheden” te verminderen.

Het matigen van zulke afhankelijkheden is „echt een heel complex proces”, zei minister van Economische Zaken Micky Adriaansens tijdens het debat. Haar ministerie heeft zeven deelsectoren in het vizier waarmee ze aan de slag wil. Het gaat om zonnepanelen, windenergie, waterstof, batterijtechniek, chips, warmtepompen en kabels voor netinfrastructuur. De Kamer wordt hierover later verder geïnformeerd.