Hernieuwde dialoog tussen VS en China is winst
De Verenigde Staten en China praten weer met elkaar. Voor het eerst in vijf jaar brengt een hoge Amerikaanse functionaris een bezoek aan Peking. Minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken is tot en met maandag in de Chinese hoofdstad.
Zondag sprak de Amerikaanse gezant met zijn Chinese collega Qin Gang. Die blikte terug op een „openhartig, inhoudelijk en constructief overleg”. Hij kondigde aan op een „voor beide partijen geschikt moment” een tegenbezoek aan Washington te brengen. Blinken maakte op zijn beurt duidelijk dat Amerika zich niet van China wil loskoppelen.
De bewindslieden benadrukten dat hun regeringen een constructieve relatie willen opbouwen. Er is sprake van forse concurrentie tussen beide landen, maar die mag nooit in een regelrecht conflict uitmonden, is het uitgangspunt.
Dat de VS en China weer op dit niveau met elkaar in gesprek zijn, is al winst op zich. De afgelopen tijd zijn de spanningen tussen beide grootmachten flink opgelopen. Het contact tussen Peking en Washington speelde zich voornamelijk af via eenzijdige verklaringen uit de hoofdsteden. Vooral als zich weer eens een diplomatiek of militair incident had voorgedaan.
En die waren er genoeg. Het bezoek van de toenmalige voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, aan Taiwan zette in augustus vorig jaar veel kwaad bloed in Peking. De provocaties door Chinese gevechtsvliegtuigen van Amerikaanse marine-eenheden in de Straat van Taiwan en de Zuid-Chinese Zee leidden al diverse keren bijna tot een confrontatie.
Blinken stelde zijn voorgenomen reis naar China in februari nog uit. Nadat een Chinese spionageballon dagenlang boven de Verenigde Staten had gevlogen, werd deze door Amerikaanse straaljagers neergehaald. En de geruchten over mogelijke Chinese wapenleveranties aan Rusland lieten de alarmbellen in Washington overluid rinkelen.
Kortom, stof genoeg voor potentiële conflicten tussen beide landen. Juist om die reden is het van belang dat Peking en Washington zich inzetten voor een stabiele werkrelatie, waarbij vooral voorspelbaarheid voorop moet staan. Gezien de gevoeligheid van de thema’s die de grootmachten verdelen, is het van groot belang dat de rivalen niet met onverwachte acties van de ander worden geconfronteerd.
Met het bezoek van Blinken aan Peking en een mogelijk vervolg in Washington is alle kou tussen de VS en China zeker niet uit de lucht. De hernieuwde dialoog op hoog niveau kan echter wel het startpunt zijn van een voorzichtige verbetering in de betrekkingen.
Dat is hard nodig. Want vooral de kwestie Taiwan is een aanzienlijk risico voor de internationale vrede en veiligheid. Na Oekraïne is een nieuw militair conflict, waarbij twee grootmachten betrokken zijn, wel het laatste waar de wereld behoefte aan heeft.