De re-integratiefase, waarin de levenslanggestrafte zich concreet kan voorbereiden op de herbeoordeling van zijn straf, is recent verlengd tot drie jaar. Volgens de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) biedt een termijn van vier jaar meer mogelijkheden „om geleidelijk en gecontroleerd toe te werken naar toenemende vrijheden.” In vier jaar ontstaat een goed beeld van de ontwikkeling van de levenslanggestrafte en de veiligheidsrisico’s, vindt de RSJ.

Vorig jaar heeft de minister aangekondigd de gratieprocedure over te dragen aan een rechter. De RSJ adviseert om de rechter ook te laten beslissen over de toelating tot de re-integratiefase, die eraan voorafgaat. Zo’n beslissing is namelijk complex en „van groot gewicht voor zowel levenslanggestraften als voor slachtoffers en nabestaanden”.

De RSJ vraagt daarnaast meer aandacht voor de ontwikkeling van gedetineerden die levenslang hebben. „Voorkomen moet worden dat de levenslanggestrafte zo vervreemd raakt van het leven buiten de gevangenis en van de samenleving dat re-integratie niet meer mogelijk is.” Zinvolle activiteiten en contact met naasten tijdens de detentie zijn belangrijk, aldus de Raad.