Experts blij met reclameverbod op online gokken
Mensen moeten weten dat we er zijn om ze weg te leiden van het illegale aanbod, riepen gokbedrijven toen de onlinegokmarkt gelegaliseerd werd. Het reclameoffensief dat volgde, deed zijn werk. Te goed, volgens velen. Kan een reclameverbod het tij nog keren?
De cijfers die de kansspelautoriteit, die toezicht houdt op de markt, in april dit jaar publiceerden, spreken boekdelen. In 2022, het eerste kalenderjaar dat online gokken legaal was, verdienden gokbedrijven gouden bergen. Meer dan een miljard euro bedroeg het brutospelresultaat, het bedrag dat gokkers inzetten minus het bedrag dat werd uitgekeerd aan prijzen.
En dat geld werd niet alleen in het laatje gebracht door mensen die eerder actief waren op illegale websites. Het aantal spelersaccounts steeg in een jaar met 158 procent. In 2022 speelden er maandelijks zo’n 365.000 mensen. Ruim 60 procent van deze groep gokte voorheen niet.
Kwetsbaar
Niet zo gek dat zo veel mensen juist het laatste jaar zijn gaan gokken, vindt oud-marketeer Paul ter Heyne, die vorig jaar een boek schreef over reclame. „Door het zien van die reclames overal wordt online gokken gaandeweg steeds normaler gevonden.” Jongeren zijn extra kwetsbaar, stelt hij, omdat ze veel online te vinden zijn. „Door alle data die ze achterlaten, kennen marketeers deze doelgroep op hun duimpje.”
Hoeveel problemen er schuilgaan achter de cijfers, is lastig te zeggen. Het Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (LADIS), dat bijhoudt hoeveel mensen met een gokverslaving professionele hulp zoeken, noteerde de laatste jaren een redelijk stabiel beeld, en in 2022 zelfs een lichte daling tot net onder de 2000 mensen.
Dat herkent Wilco Sliedrecht, verslavingsarts KNMG, die onder meer bij de christelijke organisatie voor verslavingszorg De Hoop werkt. Toch juicht hij liever niet te vroeg. „Het kan een proces van maanden tot jaren zijn voor iemand zo’n groot gokprobleem heeft dat hij erkent hulp nodig te hebben. Mogelijk zien we het effect van de legalisering van het online gokken dus pas later.” Daarbij kan gokken een heel scala aan negatieve gevolgen hebben, waarmee iemand niet meteen naar een verslavingskliniek stapt. „Denk aan het verliezen van geld of het verwaarlozen van vriendschappen.”
Verleidingen
De verslavingsarts vindt het een goede zaak dat reclames voor online gokken grotendeels verdwijnen. „Zo komen jongeren die nog niet gokken er niet zo snel meer mee in aanraking. En mensen die al gokken worden niet steeds geconfronteerd met verleidingen.”
Ook Anouk Tuijnman, die voor het Trimbos-instituut onderzoek doet naar gokken, is blij met het verbod op ongerichte reclame. „Je kunt geen directe lijn trekken tussen reclame en een gokverslaving. Tegelijkertijd weten we wel dat er mensen zijn die, als ze eenmaal gestart zijn met gokken, zich erin kunnen verliezen en niet meer kunnen stoppen. Daarom is het goed dat niet meer de hele bevolking wordt blootgesteld aan de reclames.”