Onderzoek: Hoorn had zeer belangrijk aandeel in slavernijverleden
Hoorn had een zeer belangrijk aandeel in het slavernijverleden. Dat is de conclusie van een onderzoeksrapport naar het koloniale- en slavernijverleden van Hoorn dat de gemeente heeft laten uitvoeren. „Als een van de weinige steden die vertegenwoordigd waren in de VOC en de WIC, was Hoorn sterk bij het Nederlandse systeem van slavernij betrokken”, aldus de onderzoekers.
Uit het rapport blijkt dat het Hoornse stadsbestuur een actieve rol vervulde in de Nederlandse slavernij in Azië, Afrika en Amerika, en dat het overgrote merendeel van de stadsbestuurders een functie bekleedde als VOC- of WIC-bewindhebber. Ze waren verantwoordelijk voor de compagnieschepen waarmee duizenden slaafgemaakte mensen onder Hoornse vlag werden verscheept en verhandeld. De Hoornse gouverneur-generaal Jan Pieterszoon Coen legde de basis van de Nederlandse slavernij in Azië.
Veel inwoners van Hoorn trokken naar de kolonies als zeeman, soldaat, ambachtsman, ambtenaar of bestuurder. Horinezen bezaten zelf slavenplantages in Zuid-Amerika, investeerden daarin, of handelden in producten die uit slavenarbeid werden verkregen. „Van de koloniale en slavernijgerelateerde nijverheid profiteerde de stad en haar inwoners als geheel”, zo concluderen de onderzoekers.
„Het onderzoek geeft een helder en indringend beeld van het koloniale slavernijverleden van Hoorn”, reageert de gemeente, die verder stelt dat de inhoud van het rapport „ertoe doet” en dat het „ook even moet bezinken”. De gemeente hoopt dat de kennis gaat leiden tot betere inzichten in de beleving van de geschiedenis bij haar inwoners, en wil daarover praten.
In september wordt een gesprek georganiseerd over de uitkomsten van het onderzoek met college- en raadsleden, belangengroepen van nazaten en andere belangstellenden. Ook wordt er in de gemeenteraad verder over gesproken. Daarna kijkt het college naar mogelijke vervolgstappen. Wellicht wordt daarbij ook gesproken over het omstreden standbeeld van Jan Pieterszoon Coen in de Noord-Hollandse plaats, waar drie jaar geleden hevig tegen werd gedemonstreerd.
Hoorn is niet de eerste gemeente die onderzoek laat doen naar het slavernijverleden. Eerder deden onder meer Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Vlissingen, Middelburg, Groningen en Delft dat ook al.