Onderzoeksplatform Investico meldt woensdag in samenwerking met Trouw en De Groene Amsterdammer dat het OM in tienduizenden zaken heeft besloten om niet te vervolgen onder de voorwaarde dat verdachten in de proeftijd niet nog een keer de fout in gaan. Het gebeurt om de rechtspraak te ontlasten. Volgens Investico is het aantal zogenoemde voorwaardelijke sepots sinds 2007 bijna verdubbeld.

Als het OM besluit om een zaak te seponeren, dan hoeft de verdachte niet voor de rechter te verschijnen. De achterliggende reden wordt genoteerd op het strafblad aan de hand van zogeheten sepotcodes. De Nationale ombudsman Reinier van Zutphen heeft kritiek op het systeem. Hij noemt de onderbouwingen van het OM onduidelijk en vindt dat het OM de klachtenprocedure niet op orde heeft. In brieven die het OM aan verdachten stuurt, staat niets over de klachtmogelijkheid.

Van Zutphen hamert al langer op een betere klachtenprocedure, zegt zijn woordvoerster. Verdachten klagen bij de Nationale ombudsman regelmatig over de gekozen sepotcodes en de uitleg daarover van het OM. De ombudsman heeft het College van procureurs-generaal een brief gestuurd om hiervoor meer aandacht te hebben.

Volgens de woordvoerster van de Hoge Raad zal het onderzoek van de toezichthouder naar de seponeringen zich in het bijzonder richten op het gebruik van de sepotcodes. Ze wijst erop dat het voornemen om een onderzoek te starten er al was voordat Investico er vragen over stelde.