De gevangenis zal grondig worden gerenoveerd, zo heeft minister Donner (Justitie) vrijdag in een brief aan de Tweede Kamer geschreven. Aanvankelijk was het de bedoeling De Blokhuispoort te sluiten.

Donner wil De Blokhuispoort toch open houden om de beschikbare celcapaciteit in de regio Friesland te behouden en omdat het gebouw bouwkundige mogelijkheden biedt voor andere vormen van detentie. Bij sluiting zou Leeuwarden meer dan honderd arbeidsplaatsen verliezen.

Donner kondigde ook aan dat er in Zaanstad een nieuwe penitentiaire inrichting komt, die in 2009 open moet gaan. De penitentiaire inrichtingen in Groningen en Zutphen (locatie Lunette) gaan uiterlijk in 2008 dicht. De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) van Justitie wil de gevolgen voor het personeel zo beperkt mogelijk houden en streeft er volgens een woordvoerster naar dat er geen gedwongen ontslagen zullen vallen.

Justitie besloot in 2002 een nieuwe gevangenis in Groningen te bouwen die de huizen van bewaring in Groningen en Leeuwarden moest vervangen. Dat is nu echter van de baan, omdat andere inrichtingen in het noorden van het land volgens de DJI voldoende capaciteit hebben voor de opvang van gedetineerden.

Begin vorig jaar legde justitie alle nieuwbouwplannen voor penitentiaire inrichtingen stil om eerst beter in kaart te brengen waar meer celcapaciteit nodig is en hoe de oudere gevangenissen er bedrijfseconomisch aan toe zijn. Op basis daarvan heeft de DJI nieuwe plannen gemaakt.

Met de renovatie is volgens de woordvoerster een bedrag van 5 miljoen euro gemoeid. Burgemeester G. Dales van Leeuwarden is gelukkig met het besluit van Donner. „Het heeft erom gespannen, maar nu is er reden tot vreugde.”

„Voor de medewerkers komt er nu een einde aan een lange periode van onrust”, zei Dales. De Blokhuispoort telt 158 cellen. Het oudste deel van de karakteristieke gevangenis stamt uit 1870.

De nieuwbouw in Zaanstad is vaak in verband gebracht met sluiting van de penitentiaire inrichting Over-Amstel in Amsterdam (Bijlmerbajes), aldus Donner. De minister zal daarover voor 1 januari 2007 een besluit nemen. Dat is vooral afhankelijk van de toekomstige behoefte aan celcapaciteit in die regio. De gemeente Zaanstad had al met de nieuwbouw ingestemd.

Donner wil de penitentiaire inrichting in Zutphen (101 plaatsen) sluiten wegens de hoge onderhoudskosten. De locatie in Groningen die dicht gaat, telt 115 plaatsen.