Hoogleraar strafrecht: Marengo stelt ons voor nieuwe vragen
Het liquidatieproces Marengo rond Ridouan Taghi stelt rechtsgeleerden, advocaten en de rechtbank voor nieuwe vragen en nieuwe situaties. Hoogleraar strafrecht van de Universiteit van Amsterdam (UvA) Sven Brinkhoff zegt dat de situatie met Taghi die zijn eigen verdediging wil voeren op dit moment in het proces nieuw is. Taghi heeft aangegeven op termijn wel nieuwe advocaten te willen.
„We hebben in het verleden twee belangrijke zaken gehad waarbij de verdachte zelf het proces wilde voeren”, aldus Brinkhoff. Dat was bij Mohammed B., die Theo van Gogh vermoordde, en Gökmen T., de man die vier mensen doodschoot in en rond een tram in Utrecht. „De rechter ging daar in deze zaken niet in mee en toen kregen ze via de orde van advocaten alsnog een advocaat toegewezen.”
Het grote verschil is volgens de hoogleraar dat B. en T. vanaf het begin van hun proces zichzelf wilden verdedigen, bij Taghi is de rechtszaak al grotendeels afgerond. „Het kan zijn dat de rechtbank zegt: de zaak is al voor 98 procent afgerond, we staan het toe”, zegt Brinkhoff.
Voor een verdachte kan het lastiger worden zonder advocaat. „Verdachten zijn geen juristen, dus zij kennen de juridische consequenties niet”, zegt universitair docent Straf- en Strafprocesrecht aan de Vrije Universiteit (VU) Sanne Buisman. „Zij weten niet wat voor verzoeken ze moeten indienen als ze bijvoorbeeld een nieuw onderzoek willen. Het kan ook lastiger zijn voor een verdachte om een wrakingsverzoek in te dienen, omdat dat wel goed beargumenteerd moet worden.”
Door eerder ingediende verzoeken van Weski, is het mogelijk dat er nog verhoren komen in Marengo. In dat geval zou Taghi de ondervraging van die verdachte voor zijn rekening nemen. Buisman denkt dat dit enorm lastig kan zijn voor een leek. „Advocaten, rechters en rechercheurs hebben toch een manier van ondervragen waardoor mensen vrijer antwoorden. Weet een verdachte dan wel welke vragen gesteld moeten worden?” Als het zover komt, kan het zijn dat er alsnog een advocaat wordt toegewezen door de rechtbank, zeggen Buisman en Brinkhoff.
Het toewijzen van een advocaat gaat via de orde van advocaten en een advocaat kan zo’n verzoek vaak niet weigeren. In dit geval zorgt deze zaak ook weer voor een nieuwe situatie, vindt Brinkhoff. „Deze zaak is zo speciaal, er zitten zoveel risico’s aan”, verwijst Brinkhoff naar de omvang van Marengo.
Advocaat Inez Weski werd op 21 april opgepakt op verdenking van deelname aan een criminele organisatie die zich bezighoudt met internationale drugshandel en witwassen en het schenden van geheimen.