Als ze zich niet verbeteren, krijgen ze volgend jaar geen vergunning, zei staatssecretaris Ross–Van Dorp (Volksgezondheid) in een reactie. Zorgverzekeraars Nederland vindt haar reactie voorbarig.

Het rapport gaat over het jaar 2003. Toen waren er nog veel meer zorgkantoren die achterstanden hadden bij de inning van eigen bijdragen en de controle of mensen wel recht hadden op bijvoorbeeld thuiszorg. De meeste gingen in 2004 beter werken. Elf deden dat onvoldoende en moeten alsnog voor 1 juli dit jaar aangeven hoe ze hun interne controle en incassobeleid verbeteren.

Het gaat om vier zorgkantoren van Agis, twee zorgkantoren van Amicon, een zorgkantoor van Geové, twee van Zilveren Kruis en twee van Zorg en Zekerheid, zei voorzitter prof. W. van Voorden van het CTZ. Zij scoorden slecht wat de inning van de eigen bijdragen, de controles van de zorg en indicaties en de eigen administratie betreft.

Staatssecretaris Ross heeft er geen goed woord voor over dat de kantoren hun eigen bedrijfsvoering niet op orde hebben. Als dat niet snel alsnog gebeurt, wil ze de vergunning niet voor 2006 verlengen. Het CTZ houdt de elf kantoren in de gaten. Na de zomervakantie denkt de staatssecretaris haar oordeel te kunnen geven. Ze zal daarbij ook kijken naar de manier waarop de zorgkantoren zorg inkopen, en de kwaliteit van die zorg.

Zorgverzekeraars Nederland vindt haar reacties „merkwaardig" en „voorbarig". Het is gek dat zij hun concessie dreigen kwijt te raken op basis van wat er in 2003 is gebeurd, stelt een woordvoerder. „Alsof er niet iets verbeterd kan worden." Bovendien was het een ingewikkeld jaar en was het voor het eerst dat de zorgkantoren financieel verantwoording moesten afleggen, stelt hij. Ross is het daar niet mee eens. Andere zorgkantoren hebben laten zien dat het wel goed kan, was haar commentaar.

Uit het rapport blijkt verder dat de mogelijke fraude met AWBZ–gelden, waarover vorig jaar maart veel ophef ontstond, ruim 12,7 miljard euro bedroeg (ongeveer 70 procent van de totale AWBZ–uitgaven over dat jaar). Het ging over uitgaven waarvan in de boeken niet met zekerheid terug te vinden was of ze aan de regels voldeden. Volgens het CTZ is er geen sprake van fraude.

Het CTZ bevestigt het oordeel van managementbureau Boer en Croon in september vorig jaar. Dat stelde al dat er geen sprake was van grootschalig misbruik van geld. Volgens het CTZ is de kans op feitelijke onrechtmatigheden klein, omdat het geld is betaald aan instellingen en de uitgaven van die instellingen altijd achteraf nog worden gecontroleerd.

Het CTZ herhaalt verder dat zorgkantoren beter kunnen presteren bij de inkoop van zorg. Ze kunnen volgens de toezichthouder beter inspelen op de concurrentie tussen thuiszorginstellingen.