Voor The Donald blijft het gissen. Wat heeft Mike gedurende het vijf uur durende verhoor gezegd? Het maakt Trump niet alleen boos, maar ook onzeker. Een ding weet hij: Wat Pence heeft gezegd klopt. Hij kent zijn voormalige vicepresident als betrouwbaar en integer.

Misschien is dat juist wel de belangrijkste oorzaak van verwijdering tussen beide mannen. Tot ergernis van Trump wilde Pence namelijk niet meehelpen aan gerommel met de verkiezingsuitslag.

Tot woensdagavond had Trump nog de hoop dat Pence niet voor de jury zou verschijnen. Met behulp van juristen had hij de rechter verzocht de dagvaarding van de vroegere vicepresident te blokkeren. Trump betoogde dat Pence vanwege zijn ambtelijke functie gevrijwaard moest worden van rechtsvervolging. Rechter James Boasberg verwierp dat argument.

Bezwaar

Aanvankelijk maakte Pence ook bezwaar tegen verhoor. Hij stelde dat hij niet verhoord kon worden voor hetgeen hij op 6 januari 2021 als voorzitter van het Congres had gedaan. Dat is rechter James Boasberg met hem eens. Maar hij vindt wel dat Pence verhoord kan worden over zijn gesprekken met Trump voorafgaand aan de bestorming van het Capitool. Daar legde Pence zich bij neer. Hij zei niets te verbergen te hebben Vandaar dat hij donderdag getuigde.

Het besluit van Pence om mee te werken is het zoveelste moment in de verslechterde verhouding met Trump. Was Pence voorheen een getrouw paladijn van Trump, na 6 januari 2021 ging het bergafwaarts.

Pence zwichtte niet voor de druk van Trump om de verkiezingsuitslag ongedaan te maken. Hij wist dat hij dan buiten zijn boekje zou gaan. Trump was woest. Hij liet toe dat de woedende menigte het Capitool bestormde toen daar onder leiding van Pence de verkiezingsuitslag werd vastgesteld. Hij greep niet in toen de menigte een galg oprichtte om Pence daaraan op te hangen. Sterker nog, hij stuurde op 6 januari om 14.24 uur (een inmiddels verwijderde) tweet uit waarmee hij de opgefokte menigte verder opjutte. Trump beschuldigde Pence daarin niet „de moed te hebben om te doen wat had moeten worden gedaan om ons land en de grondwet te beschermen”.

Ondanks dat Pence Trump kon verwijten hem in gevaar te hebben gebracht, bleef de voormalige vicepresident tamelijk loyaal. Slechts zelden uitte hij kritiek, terwijl Trump hem telkens publiek te kijk zette. In maart zei de oud-president nog dat Pence geen lef had.

Presidentschap

Intussen lijkt er bij de voormalige vicepresident iets te veranderen. Zijn toon richting Trump wordt scherper. En Pence neemt standpunten in die Trump niet deelt.

Dat zal er mee te maken hebben dat Pence nadenkt over een gooi naar het presidentschap. Dan moet hij zich profileren en onderscheiden van Trump die al kandidaat is.

In een discussie over een mogelijke kandidatuur van Trump zei Pence kort geleden dat de Republikeinse Partij andere, meer schikte kandidaten heeft dan de oud-president. In een recente toespraak zei Pence dat de geschiedenis Trump verantwoordelijk zal houden voor de bestorming van het Capitool.

Abortuspil

Recent sprak Pence zich ook positief uit over de uitspraak van een Texaanse rechter om de abortuspil te verbieden. Volgens hem was dat een stap in de goede richting. Trump zweeg echter in alle talen. Ook al benoemde de vroegere president conservatieve opperrechters waardoor het landelijke recht op abortus in 2022 werd teruggedraaid. Maar Trump weet ook dat hij beter pragmatisch dan principieel met het abortusvraagstuk kan omgaan. Voor Pence is het wel een principiële zaak.

De laatste vernedering van Pence kwam twee weken geleden op het congres van de wapenlobby. Trump zei daar dat een wapenverbod onnodig is, Schutters die zich te buiten gaan, hebben een mentaal probleem. Dat moet worden aangepakt. Niet wapenbezit. Trump oogstte een lange, staande ovatie. Pence sprak ook. Hij zei moe te zijn van de vele schietpartijen. „Er moet ingegrepen worden.” Zijn deel was luid en lang boegeroep. Trump nam daar gnuivend kennis van.