De Kamer debatteerde woensdag over het Transitiefonds landelijk gebied en natuur, zoals het fonds eigenlijk heet. Het bedrag van 24,3 miljard euro dat het kabinet heeft uitgetrokken, is voor veel meer bestemd dan alleen voor het uitkopen van boeren, of voor vermindering van de stikstofuitstoot. Het geld is ook bedoeld voor onder meer innovatie op het boerenerf, verbetering van de waterkwaliteit en vermindering van de uitstoot van broeikasgassen.

Heikel punt in politiek Den Haag is in welk jaartal het stikstofdoel van het kabinet behaald moet zijn: 2030 of 2035. De coalitiepartijen kwamen het eerstgenoemde jaartal overeen, maar het CDA gaf onlangs te kennen hierover te willen heronderhandelen. De partij wil daar echter nog mee wachten, onder meer vanwege de collegevorming in de provincies.

De coalitie relativeerde woensdag het belang van het jaartal. „Geloof mij, op 1 januari 2031 valt de natuur niet ineens om”, zei CDA’er Boswijk. D66’er De Groot stelde: „De kern van de aanpak ligt ‘m in het woord onontkoombaarheid.” En: „We verengen het in dit debat tot een jaartal”.

Linkse partijen zien de bui al hangen: het door hen gewenste jaartal 2030 dreigt te sneuvelen. In elk geval GroenLinks, PvdA en Volt willen dan ook dat met dit wetsvoorstel ook meteen wordt geregeld dat de doelstelling voor 2030 wettelijk wordt vastgelegd. D66 maakte al duidelijk hier niet voor te zullen stemmen, ondanks het feit dat de partij nadrukkelijk voorstander is van dit jaartal.

Druk

Wat de onderlinge harmonie betreft, lukt het de coalitie vooralsnog om de tijd tot aan het heronderhandelen over het coalitieakkoord te overbruggen. De druk vanuit de oppositie is echter fors. Zo is steun van GroenLinks en PvdA voor het fonds onzeker, in elk geval zolang niet helder is dat 2030 écht het jaartal is. Als de nieuwe Eerste Kamer, die in juni wordt geïnstalleerd, over de wet beslist, lijkt steun van de linkse partijen echter cruciaal. Een andere route om de wet over de streep te trekken, namelijk met steun van BBB, ziet er weinig kansrijk uit. Voorvrouw Caroline van der Plas vindt het huidige voorstel „drie keer niks”.

Het debat wordt waarschijnlijk in de tweede week van mei vervolgd.