Artsen te slordig met recepten
Jaarlijks overlijden honderden mensen als gevolg van het innemen van schadelijke medicijnen. Vooral ouderen vormen een risicogroep. De sterfgevallen vloeien voort uit vermijdbare fouten, zoals het uitschrijven van ongeschikte recepten of het voorschrijven van te hoge doseringen.
Dat stelt de Inspectie voor de Gezondheidszorg in het rapport de Staat van de Gezondheidszorg 2004, dat donderdag is verschenen. De inspectie baseert zich in het onderzoek voor het eerst ook op databestanden van anderen, zoals ziekenhuizen, universitaire onderzoeksgroepen en het College voor Zorgverzekeringen.
In het rapport constateert de inspectie dat ouderen vaker vallen als ze meer dan vijf verschillende geneesmiddelen tegelijkertijd gebruiken. Ook kinderen zijn een kwetsbare groep, omdat huisartsen steeds vaker antidepressiva voorschrijven. De kans dat kinderen zelfmoord plegen wordt daardoor vergroot, aldus het rapport.
De inspectie schat dat er in de Nederlandse gezondheidszorg jaarlijks enkele duizenden doden vallen door onnodige fouten, maar harde Nederlandse cijfers zijn er niet. Inspecteur generaal H. Kingma wil daarom een landelijk registratiesysteem voor fouten die hadden kunnen worden voorkomen. Op die manier worden volgens Kingma de risico’s het best in kaart gebracht.
De inspectie pleit al een tijd voor een systeem van schuldvrij melden. Kern daarvan is dat artsen en verpleegkundigen in zorginstellingen eerder bereid zijn fouten te melden als deze vertrouwelijk en anoniem worden geregistreerd. Wel wil de inspectie dat een dergelijk foutensysteem strikt moet zijn gescheiden van het klachtentraject dat de patiënt na een medische fout mag doorlopen. „De route naar de tuchtcommissie mag onder geen beding worden geblokkeerd.” Ook minister Hoogervorst (Volksgezondheid) is voorstander van schuldvrij melden en registreren. Momenteel buigt hij zich over de juridische aspecten.
Apothekersorganisatie KNMP grijpt het inspectierapport aan om te waarschuwen voor nog meer fouten als de plannen van minister Hoogervorst doorgaan. Hoogervorst wil de regel loslaten dat er in elke apotheek een gediplomeerd apotheker aanwezig moet zijn. Dit maakt het mogelijk dat een apotheker een keten van zaken kan openen en meer dan de huidige 5000 patiënten onder zijn hoede kan nemen.
Volgens de apothekersorganisatie is dat „gevaarlijk.” Voorzitter M. van Weelden: „Een registratiesysteem voor medicatiefouten is een wassen neus wanneer een apotheker verantwoordelijk wordt voor veilig geneesmiddelengebruik van tienduizenden patiënten of meer.”