Volgens Smit waren de partijen vier jaar geleden, na de vorige Statenverkiezingen, van plan om de oppositie meer ruimte te geven. „Maar het werkte in de praktijk niet zo uit. Ik hoop dat het nu anders gaat.”

De BoerBurgerBeweging (BBB) werd vanuit het niets de grootste partij in Zuid-Holland. Smit zegt dat hij daar stil van was op de uitslagenavond. „Voor provincies als Drenthe en Overijssel lag dat in de lijn der verwachting, maar voor Zuid-Holland was deze uitkomst verrassend. Dit is een buitengewoon knappe prestatie van BBB.” Volgens de commissaris komt BBB nu „zeer beslagen ten ijs, goed geïnformeerd en met een constructieve houding”.

Dat BBB heeft gewonnen, komt volgens Smit doordat „mensen zich hebben uitgesproken over de gang van zaken in de politiek. Dat moeten alle bestuurders en volksvertegenwoordigers zich aantrekken. Er is iets aan de hand.” Dat betekent niet dat de situatie rond klimaatverandering en stikstof ineens anders is dan voor de verkiezingen. „De urgentie is niet afgenomen, en rechters zullen ook niet terugkomen op eerdere uitspraken. Het is wel een duidelijke roep om langs een andere weg naar oplossingen te zoeken.”

Dat betekent dat er een grote verantwoordelijkheid op de schouders van BBB en de andere partijen ligt. Smit: „Ik zeg het klip en klaar: de provincie zal moeten leveren. Zo niet, dan zou zomaar de vraag over het bestaansrecht van de provincies weer vol op tafel kunnen komen. En daar waren we nu net van af.”