Personeel doet donderdag alsof het een zondag is, wat betekent dat alleen spoedeisende zorg doorgaat. Daarmee eisen ze betere afspraken over loon, vergoedingen en het rooster.

„Alle jonge mensen verlaten na twee jaar weer de zorg”, stelt verpleegkundige en FNV-lid Marian Sijl (64) van Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede. Ten eerste vanwege het salaris, dat achterblijft bij beroepen van vergelijkbaar niveau in andere sectoren. Maar misschien wel belangrijker: „Het werk heeft enorme impact op je sociale leven.” Soms moeten medewerkers volgens Sijl drie weekenddiensten in de maand werken, als gevolg van personeelstekorten. In app-groepen met collega’s wordt elke dag wel gevraagd of iemand kan invallen. „Je wordt constant geconfronteerd met je werk.”

Voor Sijl zelf, die getrouwd is en geen kinderen meer thuis heeft, is dat al vermoeiend. Maar vooral jonge mensen, die nog heel andere dingen willen meemaken in hun eigen tijd, is het zwaar, zegt ze. „Jonge mensen die nog een partner zoeken bijvoorbeeld, zie je afhaken.”

Er wordt een groot beroep gedaan op de flexibiliteit van medewerkers, merkt ook operatie-assistente in het ziekenhuis Elkerliek in Helmond Joan van Zon (53). Zij ziet collega’s vertrekken uit het vaste team en als zzp’er beginnen in de zorg. Zelfstandigen kunnen meer eisen stellen, zoals niet werken tijdens feestdagen, en ze hebben meer zeggenschap over hun werktijden. „De lastige diensten moeten dus ingevuld worden door het overgebleven vaste personeel.” Ook Van Zon is FNV-lid en mede-organisator van de actie in haar ziekenhuis donderdag.

Nog een voorbeeld: Van Zon moet zeker twee weekenden per maand tijd vrijhouden voor zogenoemde ‘beschikbaarheidsdiensten’. Dat betekent dat ze twaalf uur lang paraat staat voor het geval er een spoedoperatie nodig is. Ze moet binnen 20 minuten op haar werk kunnen zijn en tijdens zo’n dienst boodschappen doen of een wijntje drinken is er dus niet bij. De vergoeding: 2 euro per uur als ze niet wordt gebeld. Alleen de uren die ze werkt, krijgt ze normaal uitbetaald. „Ik zit vaak maar te hopen dat ik word opgeroepen, want dan is het tenminste nog een beetje zinvol.”

Dit alles moet anders en vooral beter geregeld worden, vindt ook de 53-jarige verpleegkundige en FNV-lid Jurgen Bohlken van het Medisch Centrum Leeuwarden. Het lastige, vindt hij: „Ziekenhuispersoneel kan nooit écht hard actievoeren.” Een stakingsdag als deze moet aan allerlei voorwaarden voldoen om de veiligheid voor patiënten te garanderen. Sowieso zijn verpleegkundigen volgens hem terughoudend als het gaat om staken. „Ze vinden het al snel zielig voor de patiënt. Terwijl ik denk: er is straks geen personeel meer over voor operaties, dat is pas zielig voor de patiënt.”