Boerenorganisaties verzetten zich in eerste instantie tegen de benoeming van Remkes, omdat hij eerder de commissie voorzat die twee bepalende rapporten schreef over het stikstofbeleid. Daarnaast werd de ervaren bestuurder naar eigen zeggen „vrij consequent gekwalificeerd als bemiddelaar, ook een beetje door de Kamer”. Die rol wilde hij juist niet op zich nemen. Hij wilde wel de gesprekken voorzitten, ondanks „dat het probleem zo ingewikkeld is” dat het zoeken naar een oplossing lang zou duren.

De zaken werden „gaandeweg ook nog wat gecompliceerder omdat minister Hoekstra een geweldig boeiend interview gaf in het Algemeen Dagblad”, zegt Remkes grijnzend over de uitlatingen van de CDA-leider. Die zei een maand nadat Remkes aan de gesprekken tussen kabinet en boeren was begonnen dat zijn partij 2030 als deadline „niet heilig” vindt. Het kabinet reageerde hierop door de uitlatingen van vicepremier en CDA-voorman Hoekstra „terzijde te leggen” en het stikstofdossier in de ijskast te zetten totdat Remkes met zijn conclusies kwam.

Hij kwam uiteindelijk begin oktober met bevindingen. Het verslag van Remkes werd volgens hemzelf extra belangrijk gemaakt door de houding van het kabinet. „Omdat iedereen zei: we wachten op Remkes.” Aanvankelijk wilde de oud-minister louter hoofdlijnen schetsen, vooral over het proces. „Maar toen werd ik ook gedwongen om meer op de inhoud in te gaan.”

Tijdens de uitreiking van de Machiavelliprijs zei Remkes dat luisteren naar mensen essentieel is „voor het in vruchtbare aarde vallen, het laten landen, van de eigen boodschap”. Als het gaat om transitieprocessen waar we nu en de komende jaren in zitten, dan leven we niet in een ‘commandosamenleving’, sprak Remkes. De oud-minister stelde dat in het huidige politieke klimaat het „zenden” te veel in de plaats is gekomen van het luisteren.

Marja Wagenaar, voorzitter van Stichting Machiavelli, noemde de rol die Remkes vervulde tussen overheid en boeren „een prestatie van formaat”. Het juryrapport luidt: „Met een scherpe blik op de inhoud en tegelijk een warm gevoel voor het aanwezige sentiment weet hij mensen te binden en in beweging te brengen. De Remkes-factor, die gaat over communicatie. Johan Remkes verbindt partijen en weet een vastgelopen dialoog weer op gang te brengen. Met oog voor de verschillen tussen de denkkaders in politiek Den Haag en de dagelijkse praktijk van de boeren.”

Eerdere winnaars van de prijs zijn onder anderen meteoroloog Gerrit Hiemstra, viroloog Marion Koopmans, arts Diederik Gommers en burgemeester Eberhard van der Laan.