De stemming peilen onder Messiasbelijdende Joden over de kersverse coalitie onder leiding van Benjamin Netanyahu valt nog niet mee. Hoe anoniem mag het zijn? Dat is regelmatig de eerste vraag na een verzoek om een interview. Dat is tekenend voor de afwachtende –of zelfs regelrecht bezorgde– houding die velen momenteel aannemen.

Ds. David Zadok, voorganger van de gemeente Grace and Truth in Kanot, heeft er geen problemen mee zijn mening over de jongste ontwikkelingen te geven. Op een uurtje rijden ten zuidwesten van Jeruzalem bevindt zich zijn nieuwe kerkgebouw. In het complex is ook de uitgeverij gevestigd waarvan de predikant directeur is. Op de vergadertafel liggen exemplaren van ”Names and Facts”, het equivalent van de bekende Bijbelonderwijsmethode ”Namen en 
Feiten”.

Aparte religie

Zadok wil meteen één ding duidelijk maken. „Nederland is van oudsher een christelijke natie, hoewel daar misschien niet zoveel van over is. De situatie in Israël is heel anders. Het geloof van Messiasbelijdende Joden wordt hier niet als aparte religie gezien. Daarbij komt dat Joden door de jaren heen veel van christenen te lijden hebben gehad: de Inquisitie, de pogroms. Ergens worden wij als Messiaanse gelovigen toch met christenen vereenzelvigd en dat heeft ons door de jaren heen veel moeilijkheden opgeleverd.”

Het probleem zit vooral bij de ultraorthodoxe gemeenschap, zegt Yoel Russu, de directeur van de Messiasbelijdende school Makor HaTikva in Jeruzalem, die ook is aangeschoven. „De staat kan in hun ogen geen liberale democratie zijn. In hun ideologie behoort het land Israël alleen aan de Joden toe. Zij zien Messiaanse landgenoten niet als deel van de Joodse natie. Dus het beleid van de nieuwe coalitie, waarin diverse rechts-religieuze partijen zijn vertegenwoordigd, richting Arabieren, kan ons als minderheid ook treffen.”

Russu wijst op de moeilijkheden die buitenlandse Messiasbelijdende Joden ondervinden om het Israëlische staatsburgerschap te verkrijgen. En op de slepende procedures die zijn school moest doorlopen om vergunning van het ministerie van Onderwijs te krijgen. „Dat heeft ons acht jaar gekost. De basis is dat zij ons eigenlijk niets willen geven. Juist daarom willen we niet verliezen wat we hebben bereikt.”

Risico

Hoe groot is dat risico met deze regering? Russu: „In het regeerakkoord staat een paragraaf waarin de coalitie heel concreet haar grote bezorgdheid uitspreekt over Messiaanse en missionaire activiteiten. Dat is veelzeggend. En waarom? Wij als Messiaanse gelovigen zijn pro-Joods, pro- Israël. We zijn tegen de progressieve agenda, bijvoorbeeld op het gebied van lhbti.”

„Ik maak me overigens meer zorgen over het grotere geheel”, vervolgt de schooldirecteur. „Zal Israël wel de democratische rechtsstaat blijven zoals we die nu kennen? Met de geplande hervormingen van het juridische systeem krijgen we hier een situatie zoals in Turkije of Hongarije.”

Hervormingen

Ds. Zadok sluit zich bij Russu aan. „Deze regering is niet altijd alleen voor een belangrijk deel religieus, maar heeft ook een aantal extreme elementen in zich. Dat kan een uitdaging of zelfs gevaarlijk zijn. Maar ik heb eveneens grotere zorgen over de geplande hervormingen van het juridisch bestel.” Vooral de zogenoemde ”override clause” (waarbij het parlement besluiten van het hooggerechtshof kan terugdraaien, RD) is volgens hem een serieus gevaar.

„Daarmee haal je de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht onderuit, die we tot nu hooghielden. De regering krijgt daardoor heel veel te zeggen. Tot nu toe hadden we het traditionele stelsel van checks en balances. Als je de ene macht boven de andere verheft, leidt dat tot heel rare situaties. We zullen zien hoe de zaken zich ontwikkelen. Het is overigens interessant om te zien hoe de VS en andere landen ook hun bezorgdheid hebben geuit.”

Kunnen de Messiaanse Joden en de religieuze partijen in de coalitie elkaar dan niet vinden op ethisch gebied? Zadok: „We hebben zeker dingen gemeen met de rechts-religieuze vleugel, bijvoorbeeld de opvattingen over de heiligheid van het leven. Maar op andere terreinen, zoals de inrichting van het onderwijs, lopen de meningen sterk uiteen. Onze belangrijkste ruggensteun was daarbij in laatste instantie altijd het rechtssysteem. Als daaraan wordt gemorreld, wordt het gevaarlijk.”

Gebed

Tegelijkertijd relativeert de predikant alle ophef over de nieuwe Israëlische regering. „Ik ben uiteindelijk niet helemaal pessimistisch. Natuurlijk dienen we als Messiaanse gemeenschap voorzichtig opereren. Maar we moeten ons ook weer niet te druk over de toekomst maken. God liefhebben en een goede burger zijn is onze opdracht.”

Ondanks de bezwaren die ds. Zadok tegen de coalitie heeft, benadrukt hij het belang van gebed voor Netanyahu en zijn ministersploeg. „We moeten altijd bedenken dat zij hun macht van God hebben gekregen, volgens Romeinen 13. Daarom moeten we ons aan hen onderwerpen en bidden we dagelijks voor hen. Opdat zij zich op een rechtvaardige manier voor de belangen van het hele volk zullen inzetten.”

„Ons beste getuigenis als Messiaanse gemeenschap is te laten zien wie we zijn”, besluit de voorganger. „Laatst kreeg ik een inspecteur van de brandweer in ons gebouw op bezoek. Hij vroeg naar de activiteiten in ons centrum. Daarna ging het niet meer over brandblussers en veiligheidsmaatregelen, maar hebben we een halfuur van hart tot hart met elkaar gesproken.”

Dit is het tweede deel in een serie van vier over de mening van Israëliërs over de nieuwe regering. Dinsdag: ultraorthodoxe Joden.