De oversterfte was iets lager dan in 2020 en 2021, toen dit aantal sterfgevallen voornamelijk te wijten was aan covid-19, becijfert het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Maar ook in 2022 stierven er meer mensen dan voor de coronapandemie, zelfs in vergelijking met 2015 en 2018, waarin een zware griepgolf heerste. De doodsoorzaak van de mensen die in het laatste kwartaal van 2022 overleden, is nog niet bekend bij het CBS.

Er overleden in 2022 170.000 mensen, 14.500 meer dan verwacht. In januari en februari was er nog geen sprake van oversterfte, maar vanaf eind maart stierven in 2022 bijna elke maand meer mensen dan verwacht. Die maand begon een griepepidemie, die zeker dertien weken aanhield.

Ook sinds half december heeft Nederland te maken met een griepgolf. Daarnaast overleden tot oktober nog bijna 6500 mensen aan covid-19. Voor de maanden oktober tot en met december is dit nog niet bekend.

Jonger dan 50 jaar

Oversterfte houdt in dat meer mensen zijn overleden dan op basis van cijfers uit het verleden wordt verwacht. In sommige periodes kan ook ondersterfte voorkomen, als er juist minder mensen overlijden dan verwacht.

De oversterfte was met 13 procent het hoogst onder mensen jonger dan 50 jaar. Dat zijn meer mensen dan in 2020 en 2021. Toen lag in die groep het percentage op iets minder dan 10 procent. Tussen de 50 en 90 jaar was de oversterfte wel lager dan in de voorgaande coronajaren.

Er overleden meer vrouwen dan mannen. Vorig jaar was deze situatie juist omgekeerd. In 2020 stierven ongeveer evenveel mannen als vrouwen. Verder was in de GGD-regio’s Flevoland, Drenthe en Hollands-Noorden de oversterfte het hoogst. In de regio’s Gooi en Vechtstreek, Zuid-Limburg en Amsterdam was de oversterfte het laagst.

Verpleeghuizen

Een belangrijk deel van de sterfgevallen kwam voor bij mensen die een vorm van langdurige zorg krijgen, zoals bewoners van verpleeghuizen of gehandicaptenzorginstellingen. De oversterfte lag bij deze bevolkingsgroep op 13 procent, zo’n 6 procent hoger dan onder de rest van de bevolking.

Door de coronapandemie daalde de levensverwachting met een aantal maanden. Dit jaar is de levensverwachting weer iets gestegen. Op basis van de huidige gegevens worden mannen gemiddeld 80,1 jaar oud. Vrouwen zouden zo’n 83,1 jaar leven op basis van deze levensverwachting. Ondanks de lichte toename ten opzichte van vorig jaar, ligt de levensverwachting bij mannen en vrouwen nog respectievelijk vier en vijf maanden lager dan het niveau in 2019.

Experts zijn er nog niet over uit hoe de aanhoudende oversterfte te verklaren is. Wetenschappers wezen in de Volkskrant eerder onder meer op onopgemerkte coronasterfte en uitgestelde zorg. Momenteel lopen er meerdere onderzoeken die op zoek zijn naar de verklaring voor de oversterfte.