Pistorius is tweede of derde keus
De positie van de Duitse minister van Defensie Christine Lambrecht was niet langer houdbaar. Met haar opvolger, Boris Pistorius, krijgt Defensie een man die in het leger heeft gediend. Of dat een voordeel is moet nog blijken.
Dat Lambrecht lage populariteitscijfers scoorde lag aan haar zelf. Deze conclusie trokken de regeringspartijen SPD, FDP en de Groenen. Lambrecht was gewoon niet de geschikte persoon voor het ministerie van Defensie, constateerde het Berlijnse dagblad Der Tagesspiegel.
Maar daarmee was niet alles gezegd. De krant voegde er aan toe dat Lambrecht geen rugdekking kreeg van bondskanselier Olaf Scholz en de andere kabinetsleden. Volgens Der Tagesspiegel mag de minister van Verkeer gerust een fout maken. Scholz en zijn regering zullen hem of haar dan niet snel laten vallen.
Voor de minister van Defensie is dat een ander verhaal. In Duitsland geldt de post op Defensie als een schietstoel. Wie daar zit doet het niet snel goed. Vooral in de tijd na de val van de Muur moest Defensie niet zeggen dat dure wapens nodig waren. Van Rusland was toch niets meer te vrezen? Waarom nog investeren in het leger?
De oorlog in Oekraïne heeft de schellen van de ogen doen vallen. Scholz sprak van een Zeitenwende, in het Nederlands keerpunt in de geschiedenis. Van de minister van Defensie mocht worden verwacht dat die de burger bewust zou maken van veiligheid en verdediging. En dat die werk zou maken van de modernisering van de strijdkrachten. Daarvoor was 100 miljard euro ter beschikking gesteld. Lambrecht kreeg het niet voor elkaar.
Houding
Scholz mag het zich aanrekenen dat hij Lambrecht te lang heeft laten aanmodderen. Na haar desastreuze video die ze in de nacht van oud op nieuw via Instagram verspreidde, had hij haar moeten vervangen. Duitse commentatoren stellen zelfs dat hij haar nooit had moeten aanstellen. Zij heeft niets met de Bundeswehr, het leger, wordt gezegd. Zij zou de post slechts te danken hebben aan het feit dat er evenveel vrouwen als mannen in de regering moesten zitten. De SPD zocht nog iemand voor Defensie en dat moest een vrouw zijn. Dan Lambrecht maar, moet Scholz hebben gedacht.
Waarom schoof de bondskanselier Lambrecht niet direct aan de kant? Zocht hij een vrouw, maar kon hij geen geschikte vinden? Wilden andere mannelijke kandidaten niet, vanwege het gewicht van de post? De Duitse media hebben geen antwoord op deze vragen.
De journaliste Susanne Gaschke schreef treffend in een opiniestuk in de Neue Zürcher Zeitung dat Scholz zich een houding heeft aangemeten die vooral hem zelf lijkt te bevallen. „Hij zegt dan steevast: „Wat ik doe is goed, want anders zou ik het immers niet doen”. Vervolgens grijnst hij slecht.”
Met betrekking tot de benoeming van Pistorius schrijft Gaschke: „Welke hogere rationaliteit, waarvoor normale sterfelijke mensen te dom zijn om ze te begrijpen, heeft Scholz verhinderd zijn nieuwe man eerder te presenteren?”
Reputatie
Dat Scholz met Pistorius kwam geldt als een verrassing. Is Pistorius tweede of derde keus? Ja, maar die hoeft niet verkeerd uit te pakken, is de heersende gedachte in de Duitse pers. De 62-jarige politicus was tot en met woensdag tien jaar minister van Binnenlandse Zaken in de deelstaat Nedersaksen. In die regio maakte hij naam op het gebied van binnenlandse veiligheid.
Het is bovendien iemand die van wanten weet. Tijdens de vluchtelingencrisis van 2015 was hij een van de weinige politici die regelmatig persoonlijk de asielzoekerscentra bezocht. Hij nam ook het vliegtuig naar het Griekse eiland Lesbos en zag de ellende onder de vluchtelingen. Vervolgens maakte hij zich sterk voor de opname van minderjarigen die bescherming zochten.
Het leger moet hij omvormen tot een efficiënte en slagvaardige organisatie. Hij moet de 100 miljard euro besteden om de strijdkrachten te moderniseren. Een gigantisch bedrag. Tegelijkertijd heeft het ministerie van Defensie de reputatie van een niet minder grote bureaucratie. Kan Pistorius dit voor elkaar krijgen?
Pistorius heeft als enige minister in het leger gediend. Tijd om warm te draaien heeft hij niet, want vrijdag moet hij aantreden op de top in Ramstein over militaire hulp aan Oekraïne. Alle ogen zijn dan op Scholz én Pistorius gericht.