Positie Duitse defensieminister was onhoudbaar na blunders
De Duitse minister van Defensie Christine Lambrecht diende maandag haar ontslag in. In haar ontslagbrief beklaagde ze zich over „de maandenlange mediafocus op mijn persoon”.
SPD’er Lambrecht lag al enige tijd onder een vergrootglas. Toen Oekraïne Duitsland om zware wapens vroeg, ontving het vijfduizend helmen. Dat is al lachwekkend, maar de minister maakte het nog bonter door de levering te omschrijven als „een duidelijk teken van steun”.
Onhandig van de minister was dat ze haar 21-jarige zoon meenam op een vlucht met een gevechtshelikopter. Lambrecht voerde als excuus aan dat ze dit uit praktisch oogpunt had gedaan, omdat ze daarna samen op vakantie naar een Waddeneiland zouden gaan.
Volgens Der Spiegel herkende ze de rangen van de militairen niet. Commandanten wist ze niet bij naam te noemen. Haar Britse ambtgenoot zou ze hebben laten wachten omdat ze bij de kapper zat.
In de nacht van oud op nieuw maakte de minister het nog bonter. Op haar persoonlijke Instagrampagina had ze een nieuwjaarsboodschap geplaatst. De minister sprak met verwaaide haren een kort woord waarin ze nauwelijks te verstaan was door het knallende vuurwerk. Haar boodschap: ze had door de oorlog in Oekraïne bijzondere ervaringen opgedaan en er ontmoetingen met geweldige en interessante mensen aan overgehouden. Verder kwam ze niet.
De Duitse media spraken stuk voor stuk over een volstrekt ongepaste toon. De christendemocraten die in de oppositie zitten, riepen om haar aftreden. Alles bij elkaar opgeteld maakte Lambrecht het er gewoon zelf naar dat de media aandacht voor haar persoon kregen. Het dagblad Bild noemde haar terecht een brokkenminister.
Desinteresse
Aan de andere kant is het geen makkelijke tijd voor de Duitse defensieminister. De oorlog in Oekraïne, die nu bijna een jaar geleden begon, verraste vriend en vijand. West-Duitsland leunde qua defensie altijd op de Verenigde Staten.
Na de eenwording in 1990 was dat niet anders. De leus was ”Nooit meer oorlog”. Een leger was eigenlijk niet nodig, zo leek het. Jaar na jaar werd op de strijdkrachten bezuinigd. Door de Russische inval in Oekraïne belandden de Duitsers in een nieuwe werkelijkheid.
Bondskanselier Olaf Scholz sprak over een Zeitenwende, een historisch keerpunt in de tijd. Duitsland zou geld ter beschikking stellen aan de strijdkrachten. Dan moet er op Defensie een verstandig en ervaren politicus zitten, een zwaargewicht. En niet dus iemand die zich volgens veel waarnemers onderscheidde door desinteresse en gebrek aan inzicht in wat politiek en militair nodig is, aldus de Frankfurter Allgemeine maandag.
Haar opvolger Boris Pistorius, de minister van Binnenlandse Zaken van de deelstaat Nedersaksen, is dinsdagochtend pas bekendgemaakt. Die aanstelling had haast, want aanstaande vrijdag ontmoeten in Duitsland op de luchtmachtbasis Ramstein de westerse ministers van Defensie elkaar om te spreken over verdere militaire hulp aan Oekraïne. De defensieministers stemmen dan af wie de komende tijd wat gaat leveren. Scholz en Pistorius moeten dan antwoord geven op de vraag of Duitsland Leopardtanks aan Oekraïne gaat leveren. Londen heeft al tanks toegezegd en kijkt nu naar Berlijn of dat eveneens over de brug komt.
Scholz opereert nog altijd voorzichtig als het gaat om militaire steunverlening aan Oekraïne. Tegelijk zijn er praktische bezwaren. Berlijn kan moeilijk wapens leveren aan Kiev als het Duitse leger zelf al kampt met tekorten.
Die tekorten waren ontstaan in de tijd voordat Lambrecht minister was. Dat zij die tekorten –deels– niet niet kon wegwerken, mag de SPD’er zich aanrekenen. Bij haar aanstelling zei ze dat ze van grote uitdagingen hield. Daar heeft het Duitse leger weinig van gemerkt.