„Anders dan verwacht, is 2022 niet het jaar van herstel na de coronacrisis gebleken”, concludeert Peter Noordhoek, mede-initiator van het onderzoek. Hij vindt de ontwikkeling zorgelijk. „Daarmee verliest de maatschappij het bindend vermogen dat dergelijke verenigingen bieden.”

Zo geeft 17 procent van de ondervraagde kunst- cultuur- en hobbyverenigingen aan dat het voorbestaan van de vereniging de komende jaren in gevaar is. Dat geldt ook voor 13 procent van de sportverenigingen.

Het tekort aan bestuurders zorgt ervoor dat bij de helft van de ondervraagde vrijwilligersverenigingen bestuurders doorgaan als hun termijn erop zit. Bij branche- en beroepsverenigingen is dit 30 procent.

Het aantal leden bij vrijwilligersverenigingen is over het geheel gelijk gebleven, maar dat geeft volgens het onderzoek een vertekend beeld. Zo nemen de ledenaantallen bij studentenverenigingen juist toe terwijl ze afnemen bij kerkgemeenschappen en goede doelen. Vooral verenigingen in stedelijke gebieden en Noord-Brabant verliezen meer leden, stelt het onderzoek.

Branche-, beroeps- en consumentenverenigingen zagen het aantal leden licht groeien, volgens het onderzoek. Door fusies worden de grote verenigingen groter, terwijl kleinere verenigingen leden juist zien vertrekken.

Aan het derde Nationaal Verenigings Onderzoek deden 4608 van de in totaal vijftigduizend benaderde verenigingen in Nederland mee. Het gaat om branche- beroeps- en consumentenverenigingen en vrijwilligersverenigingen als sportclubs en kerkgenootschappen.