Het aantal migranten dat Europa bereikt is sinds de coronacrisis weer gegroeid. Niet alleen zuidelijke lidstaten maar ook landen als Nederland hebben de grootste moeite hen op te vangen en de problemen zetten ook de regeringscoalitie onder druk. Rutte moest zijn partij beloven zich in Europa te zullen inspannen om oplossingen te vinden voor wat, naast de oorlog in Oekraïne, „begint te lijken op het grootste probleem waar Europa mee te maken heeft”.

Die oplossingen zijn op deze korte termijn nog niet te verwachten, verwacht Rutte. „Het is niet in februari opgelost.” Er is „geen toverstokje”, zo tempert hij de verwachtingen. „Dat gaat langer duren: dat moet stap voor stap.”

Op de ingelaste tweedaagse februari-top in Brussel moet in elk geval vooruitgang worden geboekt op de drie punten waar de EU de migratieproblemen kan verlichten, stelt Rutte. Dat zijn volgens hem het terugsturen van illegale migranten naar bijvoorbeeld Noord-Afrika, het blokkeren van de migratieroute via de Westelijke Balkan en het reanimeren van de afspraak dat nieuwkomers worden opgevangen in het EU-land waar ze binnenkomen.

Rutte probeerde samen met Oostenrijk de migratieproblemen ook op de top van donderdag al aan de orde te stellen, ook al stonden ze officieel niet op de agenda. „Het duurt een aantal vergaderingen voor je er eenmaal bent.”