Een ingreep is noodzakelijk, omdat het al jaren rommelt binnen de diensten die zich bezighouden met zware misdaad en speciale operaties. Medewerkers spreken van een verziekte sfeer en een onveilige werkcultuur, waarbij vaak is verwezen naar leidinggevenden die tekortschieten, zo blijkt uit meerdere onderzoeken. Die werden ingesteld toen drie medewerkers die bij een speciale undercoverafdeling betrokken waren, zelfmoord pleegden na conflicten.

Bij de eenheid werken ongeveer zesduizend mensen, die zich onder meer bezighouden met zware misdaad, geheime operaties, beveiliging, recherche en speciale interventies. Het plan is om de Landelijke Eenheid op te splitsen in twee nieuwe eenheden met elk een aantal diensten. Van de ongeveer 500 politiechefs wordt gekeken of ze de juiste capaciteiten hebben en de gewenste cultuuromslag kunnen vormgeven. Ook de hoge rangen binnen de korpsleiding krijgen zo’n schouw. Maar hoe het plan moet worden uitgevoerd is de Kamer nog volstrekt onduidelijk.

Volgens de VVD is de afgelopen tijd „een kerstboom” opgetuigd van onderwerpen die er nu niet toe doen maar waarover binnen de politie veel wordt gepraat. Dat gaat onder meer over geld. Ook blijkt dat de werkvloer en de vakbonden niet goed bij de komende wijzigingen worden betrokken. Fracties van links tot rechts hekelen deze ontwikkeling en vinden dat het beter moet, waarbij de minister er actiever bovenop moet zitten.

Justitieminister Dilan Yeşilgöz vindt eveneens dat een grote omslag in de werkcultuur niet van bovenaf kan worden opgelegd maar moet worden gedragen door de medewerkers. Ze zei er goed op toe te zien dat de aanbevelingen worden opgevolgd. Ook Schneiders zelf is nog betrokken bij het vervolg en de uitvoering, benadrukte ze. In januari wil ze van de politie een aangepast transitieplan zien, waarbij ze de kritiekpunten van de Kamer zal meegeven. In maart verwacht ze het plan naar de Kamer te sturen.