Oorlog in Oekraïne versnelt de strijd tegen corruptie
Vijftien landen praten in Den Haag over de aanpak van corruptie op het hoogste niveau. Doel in de verre toekomst is te komen tot een internationaal anticorruptiehof. Het is een zaak van de lange adem, maar de Russische aanval op Oekraïne die in februari begon, heeft de strijd een duw in de rug gegeven.
Nederland, Canada en Ecuador organiseren samen de conferentie tegen grootschalige corruptie. Kleptocraten verschijnen zelden voor de rechter, zei minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) op een persconferentie. Er moet volgens hem meer druk en transparantie komen en „uiteindelijk een hof”. Dat laatste gaat trouwens nog „op z’n minst jaren” duren.
De deelnemers kwamen overeen de internationale samenwerking tegen corruptie te versterken. Verder vinden ze dat bestaande verdragen tegen corruptie beter moeten worden toegepast, aldus Hoekstra. Tot slot is er gesproken over maatregelen die al op de korte termijn moeten worden ingezet.
Voor dat laatste is de mogelijkheid geopperd om een pool van onderzoekers, aanklagers en rechters gespecialiseerd in anticorruptie te creëren. Die moeten dan overal in de wereld worden ingezet om landen te helpen. De Canadese minister Mélanie Joly (Buitenlandse Zaken) verklaarde alvast hiervoor experts te willen leveren.
Corruptie overschrijdt landsgrenzen en daarom moet er een mondiale oplossing komen, aldus Joly. Corruptie op grote schaal bedreigt volgens haar vrede en veiligheid. „Autoritaire regimes die corrupt worden zijn gevaarlijk. Gevaarlijk voor hun burgers maar ook voor hun buurlanden. We zien dat in Rusland en we moeten dit probleem aanpakken.”
De drie initiatiefnemers gaan nu op zoek naar meer steun. Ze zien het als een positief teken dat de deelnemers aan de bijeenkomst uit alle continenten komen. Ze staan voor een lastige opgave. Tien jaar geleden werd de haalbaarheid van een anticorruptiehof nog als „zeer laag” ingeschat door het Nederlandse kabinet omdat er internationaal geen draagvlak voor zou zijn.
Een van de aanjagers van een anticorruptiehof is de Amerikaanse rechter Mark Wolf. De oorlog in Oekraïne heeft de strijd tegen corruptie door regeringen in een „versnelling” gebracht, zegt Wolf. Vijftien maanden geleden had hij niet durven denken dat zoveel landen zouden samenkomen om te praten over een hof en maatregelen tegen corruptie.