Crisisoverleg Servië en Kosovo loopt stuk; EU hekelt Kosovo
Urenlang crisisoverleg over de slepende kentekenruzie tussen Servië en Kosovo is stukgelopen. De beide landen zijn verantwoordelijk voor de „escalatie en het geweld” dat hun falen de komende dagen kan ontketenen, waarschuwt EU-buitenlandchef Josep Borrell, die bemiddelde.
Volgens Borrell wilde Servië zijn compromisvoorstel wel accepteren, maar Kosovo weigert dat. Borrell hekelt de opstelling van beide buurlanden, maar geeft vooral Kosovo ervan langs.
De EU-buitenlandchef had de Servische president Aleksandar Vučić en de Kosovaarse premier Albin Kurti naar Brussel geroepen om te voorkomen dat het conflict verder uit de hand zou lopen. Kosovo wil doordrukken dat ook Servische inwoners met een Kosovaars nummerbord moeten gaan rijden, maar die verzetten zich daartegen. Uit protest hebben in het overwegend Servische noorden van Kosovo honderden politieagenten en ander overheidspersoneel het werk neergelegd. Daardoor is een “heel gevaarlijk veiligheidsvacuüm” ontstaan, waarschuwt Borrell.
Kosovo, dat vanaf maandag boetes wilde gaan uitdelen voor het ontbreken van de juiste nummerplaten, moet zijn plannen “nu onmiddellijk opschorten”, eist Borrell. Servië op zijn beurt moet Kosovaren geen oude Servische kentekens meer verstrekken. De autoriteiten in Belgrado geven nog steeds nummerborden uit die dateren van de tijd dat Kosovo nog bij Servië hoorde. Een adempauze moet de kemphanen lucht geven om een oplossing voor de lange duur te vinden.
Vučić en Kurti dragen “een belangrijke verantwoordelijkheid voor het mislukken van de besprekingen vandaag en voor de escalatie en het geweld die de komende dagen ter plaatse kunnen optreden”, stelt Borrell. De tijd is rijp om ook conclusies te trekken over hun opstelling, vindt de hoogste diplomaat van de unie. Hij laakt hun “gedrag en gebrek aan respect voor internationaalrechtelijke verplichtingen” en gaat dat rapporteren aan de buitenlandministers van de EU-landen. “En, dat moet gezegd worden, dit geldt in het bijzonder voor Kosovo.” Zo’n rechtstreeks verwijt is ongebruikelijk, en Borrell beseft dat dit “een heel negatief politiek signaal” is.
Als Servië en Kosovo nog EU-lid willen worden, moeten ze zich daar ook naar gedragen, waarschuwt Borrell. Niettemin is er nog altijd een uitweg mogelijk, meent hij.