Oekraïne roept de internationale gemeenschap op een no-fly zone in te stellen nu een waarschijnlijk Russische raket Pools grondgebied heeft getroffen met twee dodelijke slachtoffers. „We vragen om de lucht te sluiten omdat de lucht geen grenzen kent”, schrijft minister van Defensie Oleksii Reznikov woensdag op Twitter. Dat is volgens hem nodig om ongecontroleerde raketten neer te halen en ook om de EU- en NAVO-landen te beschermen. „Dit is de realiteit waarvoor we hebben gewaarschuwd.”

Oekraïne heeft sinds de Russische invasie in februari herhaaldelijk om het instellen van een no-flyzone verzocht, omdat het daardoor onmogelijk zou worden voor Rusland om nog langer Oekraïense doelen vanuit de lucht aan te vallen. NAVO-landen wijzen er echter op dat een no-fly zone, die met staaljagers moet worden afgedwongen, makkelijk tot een direct conflict tussen de NAVO en Rusland kan leiden.

De wereldleiders die op het Indonesische eiland Bali bijeenzijn voor een top van de G20 hebben op initiatief van de Amerikaanse president Joe Biden woensdag een spoedvergadering belegd na de ontploffing van een raket van hoogstwaarschijnlijk Russische makelij in Polen. Leiders van de Verenigde Staten, Duitsland, Nederland, Canada, Japan, Spanje, Italië, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk bespreken de ontstane situatie.

Het gaat om een bijeenkomst van de G7, de grote industrielanden van de wereld, waarbij ook lidstaten van de NAVO zijn aangeschoven. Een ontmoeting tussen Japan en het Verenigd Koninkrijk voor die dag is uitgesteld, meldt het Japanse persbureau Kyodo. Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en de EU vormen samen de G7. Japan is geen lid van de NAVO.

Biden laat aan het begin van de bijeenkomst aan verslaggevers weten geen nieuwe informatie te hebben over de explosie. Hij wilde niet reageren op welke mogelijke betrokkenheid Rusland heeft bij het incident op Pools grondgebied.

Polen heeft geen sluitend bewijs waaruit blijkt wie de raket heeft afgevuurd die dinsdag een dodelijke explosie veroorzaakte in een dorp nabij de Oekraïense grens, zei president Andrzej Duda woensdag. Zelfs over de makelij van de raket houdt hij een slag om de arm.

„We hebben op dit moment geen sluitend bewijs over wie deze raket heeft gelanceerd”, zei Duda „Het was hoogstwaarschijnlijk een raket van Russische makelij, maar dit wordt allemaal nog onderzocht.” Het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken had eerder gezegd dat een raket van Russische makelij op het dorp was gevallen.

Duda benadrukte dat de regering in Warschau kalm blijft onder wat hij beschreef als een „eenmalig voorval”.

De NAVO buigt zich in een spoedzitting over de veiligheid van NAVO-lid Polen na een mogelijke Russische raketinslag op Pools grondgebied. De ambassadeurs van de NAVO-lidstaten komen woensdagochtend bijeen op verzoek van Polen, meldt een NAVO-woordvoerder.

De Poolse regering in Warschau vond het nodig de NAVO in te schakelen op basis van artikel 4 van de afspraken van het NAVO-verdrag. Het gaat dan om onderling overleg als een land zich bedreigd voelt. In het volgende artikel 5 is vastgelegd dat een aanval op een NAVO-land wordt beschouwd als een aanval op alle NAVO-bondgenoten.

Secretaris-generaal Jens Stoltenberg van de NAVO meldt op Twitter dat eerst alle feiten omtrent de explosie op een landbouwbedrijf in het Poolse dorp Przewodow nabij de grens met Oekraïne moeten worden vastgesteld. Stoltenberg had even daarvoor telefonisch zijn medeleven betuigd aan de Poolse president Andrzej Duda. „De NAVO volgt de situatie op de voet en de bondgenoten zijn in nauw overleg”, schreef de NAVO-baas. En: „Het is belangrijk dat alle feiten worden vastgesteld.”

De Poolse brandweer heeft bevestigd dat er twee doden zijn gevallen bij de explosie, maar zei ook dat de oorzaak ervan nog niet is opgehelderd. Poolse media stellen dat de explosie is veroorzaakt door Russische raketten, of brokstukken daarvan.

Het Russische ministerie van Defensie ontkent raketten te hebben afgevuurd op doelwitten nabij de Pools-Oekraïense grens en spreekt over een opzettelijke provocatie. De door Poolse media verspreide beelden van mogelijke brokstukken van raketten zouden geen Russische wapensystemen zijn. Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov zei dat hij geen informatie had over de explosie.

President Joe Biden heeft zijn Poolse tegenhanger Andrzej Duda „volledige Amerikaanse steun” aangeboden bij het onderzoek naar een ontploffing waarbij twee mensen om het leven kwamen nabij de grens met Oekraïne, aldus het Witte Huis.

NAVO-bondgenoten onderzoeken de nog onbevestigde beschuldigingen dat de explosie werd veroorzaakt door verdwaalde Russische raketten, of brokstukken daarvan.

Na een mogelijke Russische raketinslag op Pools NAVO-grondgebied bekijkt de Poolse regering in Warschau of het nodig is de NAVO in te schakelen. Het gaat dan om onderling overleg omdat Polen zich bedreigd voelt.

Een woordvoerder van de regering verwijst naar artikel 4 van de afspraken van het NAVO-verdrag. In het volgende artikel 5 is vastgelegd dat een aanval op een NAVO-land wordt beschouwd als een aanval op alle NAVO-bondgenoten. De Poolse president Duda heeft daarover ook overleg met de Amerikaanse president Biden als belangrijkste bondgenoot.

Polen heeft verder besloten tot verhoogde paraatheid van bepaalde eenheden van zijn strijdkrachten. De woordvoerder wilde verder uitsluitend bevestigen dat er bij een explosie aan de grens twee burgers zijn omgekomen.

De Poolse brandweer bevestigt dat er twee doden zijn gevallen bij een explosie op een landbouwbedrijf bij een Pools dorp dichtbij de grens met Oekraïne. De oorzaak van de explosie is nog niet opgehelderd, aldus een woordvoerder van de brandweer na meldingen van een of twee Russische raketinslagen.

Polen besloot tot spoedberaad van het kabinet en de nationale veiligheidsraad, maar heeft geen enkel bericht bevestigd over een inslag op NAVO-grondgebied. Ook de Verenigde Staten en de NAVO deden dat niet.

Moskou ontkent raketten te hebben afgevuurd op doelwitten nabij de Pools-Oekraïense grens en spreekt over een opzettelijke provocatie. De door Poolse media verspreide beelden van mogelijke brokstukken van raketten zouden geen Russische wapensystemen zijn.

De buitenlandchef van de Europese Unie probeert scherper te krijgen wat in Polen precies is voorgevallen. Josep Borrell „overlegt met zijn gesprekspartners” over de mogelijke inslagen van een Russische raket in het EU-land, laat zijn woordvoerder weten.

De EU wacht met een reactie tot Polen duidelijk heeft gemaakt wat er is gebeurd, aldus Borrells woordvoerder.

Er zal geen materiële tegenaanval komen vanuit de NAVO vanwege de raketinslagen dinsdagavond in het Poolse grensgebied met Oekraïne die aan twee mensen het leven hebben gekost. Dat verwacht hoogleraar internationale betrekkingen Rob de Wijk. „Het gaat 99 procent zeker niet om een aanval. De NAVO zal er alles aan doen om de situatie te sussen en verdere escalatie van het conflict te voorkomen”, aldus De Wijk.

Volgens de Poolse zender Radio Zet gaat het „hoogstwaarschijnlijk” om brokstukken van een raket die door de Oekraïense strijdkrachten werd geraakt.

Het incident ligt gevoelig omdat het gebeurde in een NAVO-land. In de westerse defensie-alliantie zijn de bondgenoten verplicht elkaar te helpen bij een aanval. De Wijk verwacht dat Polen een beroep zal doen op artikel 4 van de NAVO, waarin staat dat de lidstaten overleg zullen voeren als een van hen zich bedreigd voelt in zijn „territoriale integriteit, politieke onafhankelijkheid of veiligheid”.

„Het zal hoogstwaarschijnlijk een hoop diplomatiek gesteggel opleveren, maar ik verwacht geen vergelding vanuit de NAVO”, aldus de hoogleraar.

Verder noemt De Wijk het „ongelooflijk stom” dat Rusland het zover heeft laten komen. „Ook de Russen hebben er geen belang bij het conflict verder te laten escaleren.” Volgens het Russische ministerie van Defensie zijn er geen Russische aanvallen uitgevoerd op doelwitten in de buurt van de Oekraïense grens met Polen. De Wijk noemt de meldingen over een Russische raketinslag in Polen dan ook een „provocatie”.

Het is nu belangrijk om vast te stellen wat er precies in Polen is gebeurd, reageert premier Mark Rutte op het nieuws dat Russische raketten daar terecht zijn gekomen. Op Twitter schrijft de minister-president in nauw contact te staan met Polen en andere NAVO-partners.

De premier noemt de berichten „ernstig” en zegt de situatie op de voet te volgen”.

De NAVO buigt zich over de mogelijke inslagen van Russische raketten in lidstaat Polen. De westerse militaire alliantie overlegt nauw met de regering in Warschau, zegt een NAVO-diplomaat.

„We gaan deze berichten na en stemmen nauw af met onze bondgenoot Polen”, aldus de bron bij het bondgenootschap.

De Verenigde Staten noemen de meldingen over een mogelijke Russische raketinslag in Polen ongelooflijk zorgwekkend. Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Washington zegt in nauw contact te staan met partners over de berichten, melden Amerikaanse media.

Het Amerikaanse ministerie van Defensie onderzoekt wat er is gebeurd bij de NAVO-bondgenoot. Het departement bevestigt niet dat er een of twee Russische raketten zouden zijn ingeslagen, zoals gemeld door onder meer Poolse media.

Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski hebben „Russische raketten Polen getroffen”. Hij noemt dat „een klap voor de gezamenlijke veiligheid.” Inmiddels veroordelen talrijke NAVO-bondgenoten het incident op Pools grondgebied, zoals België. „België staat achter Polen. We maken allemaal deel uit van de NAVO-familie die meer dan ooit verenigd en uitgerust is om ons allemaal te beschermen”, twittert premier Alexander De Croo.

Het Witte Huis laat weten dat ze de berichten over de situatie in Polen momenteel niet kunnen bevestigen.

In de Tweede Kamer is grote bezorgdheid over het nieuws dat er twee Russische raketten in Polen neer zijn gekomen. Daardoor vielen zeker twee doden. Dat gebeurde tijdens raketaanvallen op Oekraïne. Er moet volgens partijen snel opheldering komen. De situatie is zeer riskant, omdat Polen lid is van de NAVO en een aanval op één wordt gezien als een aanval op alle NAVO-bondgenoten. Dit is geregeld in artikel 5 in het NAVO-verdrag.

Sjoerd Sjoerdsma van coalitiepartij D66 condoleert via Twitter „onze Poolse vrienden” voor hun verliezen. „We staan zij aan zij met Polen. Deze gruwelijke misdaad, deze Russische raketaanval, moet worden veroordeeld.” Hij schat vooralsnog in dat „dit zal leiden tot art. 4 consultaties onder het NAVO verdrag, niet art 5. En deze consultaties zullen leiden tot nieuwe militaire steunpakketten aan Oekraïne met een serieuze anti-air component.”

Coalitiegenoot VVD’er Ruben Brekelmans twittert: „Snelle opheldering is nodig. In de tussentijd het hoofd koel houden.” CDA’er Derk Boswijk spreekt over „zorgelijke berichten. Er moet zo snel mogelijk duidelijkheid komen over deze zeer ernstige situatie.”

Tom van der Lee van GroenLinks vindt dit „erg zorgwekkend: raketinslagen in Polen maken 2 slachtoffers! Pools kabinet komt bijeen in crisisberaad en staat voor de vraag wat een proportionele reactie is. Hopelijk was ‘t echt onbedoeld, en wordt dat ook erkend door de Russische regering, inclusief ‘n genoegdoening.”

Volt-leider Laurens Dassen: „Zorgwekkende ontwikkeling in Polen met mogelijke Russische raketten. Er moet snel duidelijkheid komen over wat er gebeurd is. Nu is terughoudendheid belangrijk.”

Rusland noemt de meldingen over een Russische raketinslag in NAVO-lidstaat Polen een doelbewuste provocatie om de spanningen verder op te voeren. Volgens het Russische ministerie van Defensie zijn er geen Russische aanvallen uitgevoerd op doelwitten in de buurt van de Oekraïense grens met Polen.

Het departement reageert op berichten dat een of twee Russische raketten op Pools grondgebied zouden zijn terechtgekomen, waarbij zeker twee mensen om het leven kwamen. Ondertussen melden Poolse media dat het mogelijk brokstukken waren van een Russische raket die door de Oekraïense strijdkrachten zou zijn geraakt.

Twee Russische raketten zijn in het Poolse grensgebied met Oekraïne terechtgekomen. Daarbij kwamen zeker twee mensen om het leven, melden Poolse media. In sommige berichten is sprake van slechts een kruisraket. Inmiddels wordt door de Poolse zender Radio Zet gemeld dat het „hoogstwaarschijnlijk” brokstukken waren van een raket die door de Oekraïense strijdkrachten werd geraakt.

Eerder had een hoge functionaris van de Amerikaanse inlichtingendiensten, die anoniem bleef, het incident bevestigd. Het Amerikaanse ministerie van Defensie daarentegen zei dat niet te kunnen.

Het incident ligt gevoelig omdat het gebeurde in een NAVO-land. In de westerse defensie-alliantie zijn de bondgenoten verplicht elkaar te helpen bij een aanval.

Er waren meerdere explosies in een dorp vlakbij de grens, die zouden zijn veroorzaakt door zogenoemde verdwaalde raketten die tijdens de massale Russische aanval van dinsdag op Oekraïne geen doel troffen. De Poolse premier Mateusz Morawiecki besloot tot een spoedzitting van de nationale veiligheidsraad. NAVO-lid Hongarije riep de defensieraad bijeen.

NAVO-bondgenoot Letland reageerde fel. „Het criminele Russische regime vuurde raketten af die niet alleen gericht waren op Oekraïense burgers, maar die ook op NAVO-grondgebied in Polen zijn geland. Letland staat volledig achter de Poolse vrienden en veroordeelt deze misdaad”, twitterde de Letse minister van Defensie, Artis Pabriks.