De glastuinbouw heeft de ambitie om als eerste sector klimaatneutraal te zijn, vertelde Adri Bom-Lemstra, voorzitter van brancheorganisatie Glastuinbouw Nederland donderdag tijdens een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer. „Maar die ambitie komt piepend en knarsend tot stilstand”, constateert ze.

Energie is een belangrijke kostenpost voor de glastuinbouw; ongeveer dertig procent van het totale kostenplaatje, schetste Bom-Lemstra. „Als energieprijzen voor tuinders vertienvoudigen, valt dat niet meer door te berekenen in de vorm van een hogere verkoopprijs. Bijvoorbeeld omdat daarover afspraken zijn gemaakt met de detailhandel”, zei de voorzitter van Glastuinbouw Nederland.

Bom-Lemstra ziet tuinders rekenen en rekenen of ze er nog wel verstandig aan doen om door te gaan met innovaties als een geothermieput. „Daarin zie je de transitie naar duurzame energie tot stilstand komen.” Haar advies aan de Kamer is daarom: kom op korte termijn met steun vanuit de overheid.

Kamerleden benutten het rondetafelgesprek om inspiratie op te doen voor de door hen te voeren industriepolitiek. Welke industrie moeten we in de benen houden in deze tijden van hoge energieprijzen, is een vraag die bij veel Kamerleden leeft. Partijen vrezen dat er industrie wegtrekt uit Europa –en niet meer terugkeert– als ze op korte termijn de productie noodgedwongen moet stoppen.

Het antwoord van CE Delft is helder. „Dit is het moment om volle bak in te zetten op verduurzaming van de industrie. Ik zie de hoge energieprijzen als noodgedwongen startpunt voor de energietransitie om de klimaatdoelen te halen”, zei Bettina Kampman, sectormanager industrie bij het onderzoeks- en adviesbureau.

Dat antwoord, dat overeenstemde met de bijdrage van milieuorganisatie Natuur en Milieu en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), stemde niet alle Kamerleden tevreden. „Verduurzaming is niet binnen twee of drie jaar geregeld”, zei CDA-Kamerlid Henry Bontenbal. „De vraag is: hoe krijgen we bedrijven nú de crisis door? Verduurzamen is daarop niet echt een antwoord.”

Personeel weg

De industrie vreest in deze tijden voor hun personeel, zei Paul de Krom, voorzitter van de Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI). „Er zijn fabrieken die de productie tijdelijk stil moeten leggen. Maar als dat te lang duurt, gaat het personeel zich afvragen wat het perspectief bij zo’n bedrijf is. Gelet op de krappe arbeidsmarkt, lopen deze ondernemingen het risico dat personeel wegloopt en niet meer terugkomt”, aldus De Krom. Hij pleitte er daarom voor om tijdelijk loonsteun in te voeren, net als in de coronacrisis.