Ook scholen, verenigingen en naasten spelen een belangrijke rol in het signaleren van problemen en het steunen van jongeren met wie het psychisch niet goed gaat, aldus de Nederlandse ggz en 113 Zelfmoordpreventie.

Ongeveer een op de zes jongeren kampt met zelfmoordgedachten, zo werd donderdag duidelijk uit onderzoek van onder meer het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Uit cijfers van 113 blijkt bovendien dat het aantal zelfdodingen onder jongeren in juni en augustus opvallend hoog was. In beide maanden maakten meer dan dertig jongeren een einde aan hun leven, terwijl dat gemiddeld twintig keer per maand gebeurt.

„Dit is zorgelijk, het onderstreept ontwikkelingen die we al langere tijd zien. Met een aantal jongeren in Nederland gaat het niet goed”, reageert voorzitter Ruth Peetoom van de Nederlandse ggz. De coronapandemie is „een katalysator geweest”, maar het is niet de enige factor.

„Jongeren lijden sterk onder de grote prestatiedruk die ze ervaren”, duidt Peetoom. Een deel heeft het gevoel alles perfect te moeten doen. Niet alleen op school of werk, maar ook in de vrije tijd. „Opgepoetste plaatjes op sociale media suggereren dat je leven perfect moet zien. Dat begint al op de basisschool”, vervolgt Peetoom. „Veel jongeren vragen zich af: ben ik wel goed genoeg?”

Als samenleving moeten we „dingen echt anders doen”, vindt de voorzitter van de GGZ-branche. „Je moet het breed aanpakken en ook jeugdorganisaties, sportverenigingen en scholen betrekken. Die samenwerking is echt hard nodig”, vindt ze.

Ook het kabinet heeft mentale gezondheid in juni bestempeld als een „zaak van ons allemaal”. Peetoom maakt zich echter zorgen of dit wel genoeg van de grond komt. „Het is teleurstellend dat we er niks van terugzien in de begroting van volgend jaar.” De financiering van de jeugdzorg schiet volgens haar eveneens tekort. „Investeer daar alsjeblieft in, daarmee voorkom je problemen in het latere leven.”

Stichting De Kindertelefoon, die ook de supportlijn Alles Oké? runt, merkt dat veel jongvolwassenen die deze lijn bellen op passende hulp wachten. „We merken dat lang op een wachtlijst staan ervoor kan zorgen dat sombere gevoelens overgaan in gedachten aan suïcide”, laat de organisatie weten. Voor deze jongeren is het heel belangrijk dat hun mentale problemen bespreekbaar zijn, benadrukt de stichting.

„Het gaat ons aan het hart dat veel mensen moeten wachten”, reageert Peetoom. Ze ziet wel mogelijkheden om de wachttijd te verkorten. Als mensen bijvoorbeeld sneller hulp krijgen van het welzijnswerk of de schuldhulpverlening, kan dat de druk op de GGZ volgens haar verminderen.