Dat zegt Kees de Jong, voorzitter van de vakgroep Pluimveehouderij van boerenorganisatie LTO in een reactie op de jongste besmettingen. Hij doelt concreet op de voorzorgsmaatregelen rond hobbybedrijven.

Volgens de huidige aanpak stelt het ministerie van Landbouw om elke nieuwe haard een bewakingszone met een straal van 10 kilometer in. Daar is een vervoersverbod van kracht voor onder meer pluimvee, mest en eieren. Dat geldt ook voor hobbyhouderijen met meer dan 50 dieren. „De grens van 50 dieren is vorig jaar ingevoerd. Voorheen lag die fors hoger. Maar nu blijkt dat het voor de sector onwerkbaar is”, zegt De Jong.

Momenteel worden in 17 zones honderden commerciële bedrijven getroffen door het vervoersverbod. Negen daarvan liggen rond hobbybedrijven met tussen de 65 en 150 vogels. Als zich in zo’n gebied geen nieuwe uitbraken voordoen, wordt afvoer van eieren en van kippen naar de slachterij vrij snel weer mogelijk. Maar pluimveehouders mogen 30 dagen lang geen nieuwe (jonge) dieren ontvangen.

„Dat raakt intussen 10 tot 15 procent van de sector”, zegt De Jong. „Heel frustrerend. Ik werd door een ondernemer gebeld die zijn stal zeven van de afgelopen negen maanden leeg moest laten staan. Dat is niet vol te houden.”

Ziekmakend

Dit jaar heeft het vogelgriepvirus voor het eerst in Nederland overzomerd. Sinds de eerste uitbraak op 26 oktober 2021 zijn er elke maand nieuwe besmettingen opgedoken. De variant die nu rondwaart onder wilde vogels is heel ziekmakend.

Volgens De Jong zijn alle besmettingen uit de jongste golf afkomstig uit de natuur. „Onderzoekers kunnen er heel moeilijk de vinger achter krijgen hoe het virus bedrijven binnenkomt. Ook pluimveehouders die alles tip-top voor elkaar hebben, worden getroffen.”

De sector gaat met zorg de winter tegemoet, zegt De Jong. „Het enige wat we kunnen doen is blijven hameren op strikte hygiëne.”

In het westen en noorden van het land geldt nog altijd de algehele ophokplicht, die vorig jaar werd ingesteld. In het zuiden en oosten is die eerder dit jaar opgeheven, hoewel hij in de bewakingszones wél weer van kracht is.

De sector heeft nog niet aangedrongen op herinvoering van een landelijke ophokplicht. Maar De Jong krijgt er wel vragen over. „Leden met een uitloop vragen of het nog wel verantwoord is om kippen naar buiten te doen.”

Biologische boeren en pluimveehouders die zogeheten vrije-uitloopeieren produceren, zijn verplicht hun kippen buiten te laten lopen zolang er geen ophokplicht van kracht is. Is die verplichting er wel, dan mogen biologische eieren toch onder het label ‘biologisch’ verkocht worden, ook al moeten de dieren binnen blijven.

Vrije uitloop

Producenten van vrije-uitloopeieren krijgen bij een ophokplicht maximaal 16 weken ontheffing, daarna mogen ze de eieren alleen als scharrelei verkopen. Omdat die een lagere prijs opbrengen, is dat een schadepost.

Volgens De Jong werkt de Europese Unie aan het schrappen van de 16-wekengrens. „Het is de bedoeling dat vrije-uitloopeieren onder hetzelfde regime gaan vallen als biologische eieren.” Directe aanleiding daarvoor is dat de vogelgriep in heel Europa om zich heen slaat.