Liz Truss nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk
Buitenlandminister Liz Truss volgt Boris Johnson op als premier van het Verenigd Koninkrijk. De Conservatieve Partij heeft bekendgemaakt dat zij oud-minister Rishi Sunak (Financiën) heeft verslagen in de interne leiderschapsverkiezing en daardoor automatisch premier wordt. Truss kreeg 57 procent van de stemmen van de Conservatieve leden.
Truss zei na de bekendmaking van de uitslag „vereerd” te zijn. Ze dankte haar tegenstander Sunak, maar ook haar voorganger Johnson. Ze bewierookte Johnson vanwege zijn rol tijdens de Brexit, de coronavaccinatiecampagne en de oorlog in Oekraïne. Truss beloofde de Britten die op hem hebben gestemd niet teleur te stellen. Truss wil regeren „als een Conservatief” en gaat voor een „grootse overwinning voor de Conservatieve Partij in 2024” bij de volgende landelijke verkiezingen.
Johnson dient naar verwachting dinsdag zijn ontslag in bij koningin Elizabeth, waarna het staatshoofd Truss zal ontvangen. Dit gebeurt vanwege de gezondheid van de koningin niet op Buckingham Palace, maar in het Schotse Balmoral Castle. Truss wordt de derde vrouwelijke premier van het VK, na haar partijgenoten Margaret Thatcher en Theresa May.
De 47-jarige Truss staat direct voor een grote uitdaging vanwege de zware economische situatie in het land. De inflatie is er het hoogst van West-Europa en veel Britten hebben last van de stijgende prijzen van energie en levensmiddelen. Truss heeft aangekondigd snel met een nieuw economisch plan te komen om de problemen aan te pakken. Truss zei bij haar overwinningsspeech dat ze met een „gewaagd plan” zal komen om de belastingen te verlagen en de economie te laten groeien.
Johnson kondigde twee maanden geleden aan terug te treden nadat zijn positie onhoudbaar was geworden. Na een reeks schandalen kreeg hij begin juli te maken met een massale leegloop van zijn regering. Truss diende als buitenlandminister in zijn kabinet en bleef hem tijdens de regeringscrisis trouw. Sunak nam juist wel afstand van Johnson en trad terug als minister van Financiën.
Nadat Johnson zei te vertrekken dienden zich meerdere kandidaten aan om de nieuwe premier te worden. Na een aantal stemrondes onder de Conservatieve parlementariërs bleven er twee kandidaten over. Het was in de laatste ronde aan de leden van de partij om te kiezen tussen Truss en Sunak. Van de 172.000 stemgerechtigden heeft 82,6 procent zijn of haar stem uitgebracht. Truss kreeg 57 procent van de stemmen en volgens deskundigen valt dat tegen. Ze stond de hele zomer al voor in de peilingen en leek te kunnen rekenen op de steun van zo’n 66 procent van de stemgerechtigden.