Muziekspecialisten roepen op Wilhelmus sneller uit te voeren
Het Wilhelmus zou veel sneller moeten worden gezongen, betogen twee Leidse muziekspecialisten woensdag in het AD. Dat zou meer recht doen aan de geschiedenis.
Margot Kalse, een in oude muziek gespecialiseerde neerlandicus en zangeres en Olga van Marion, universitair docent literatuur en cultuur aan de universiteit van Leiden, stellen dat het Wilhelmus in de zestiende eeuw véél sneller werd gezongen.
„Oorspronkelijk had het zelfs een andere melodie”, zegt Kalse tegen het AD. „Na verloop van tijd kreeg het de huidige melodie, die overigens wel veel lijkt op de oorspronkelijke. Maar het was in ieder geval stukken sneller dan het Wilhelmus dat in 1932 als volkslied werd gekozen. Eind zestiende eeuw was het een opgewekt lied om overwinningen te vieren. Maar daar is weinig meer van over.”
Romantisch sausje
„Oorspronkelijk was het geen volkslied maar een strijdlied”, reageert Rob Dirksen, contrabassist van het Concertgebouworkest, bij de NOS. In de Tachtigjarige Oorlog werd het door soldaten gezongen. En dat ging absoluut in een ander tempo.
„De reden dat het nu langzamer wordt gezongen is dat we er een romantisch sausje overheen hebben gegooid”, denkt liederenexpert Martine de Bruin. In de Romantiek, de kunststroming die eind achttiende eeuw opkwam, veranderde het strijdlied in een nationale hymne, zegt De Bruin. „In de negentiende eeuw was het Wilhelmus zelfs een danslied.”
In 1877 werd het Wilhelmus opnieuw aangepast, nu door de Oostenrijkse componist Eduard Kremser, waarna het lied langzamer werd gespeeld. Dit viel in de smaak bij de Nederlanders. Uiteindelijk werd het Wilhelmus in 1932 door de ministerraad samen met koningin Wilhelmina gekozen als het Nederlandse volkslied.
Zingen we het volkslied dan te traag? Niet wat Dirksen betreft: „Dit is wat we ervan hebben gemaakt. Het was geen volkslied en dat is het nu wel geworden in dit tempo.”
Neerlandicus en zangeres Kalse stelt in het AD dat de tekst beter uit de verf komt als het tempo wordt aangepast. „Het gaat over tolerantie en bevrijden van tirannie. Dat komt meer tot uiting als het vlotter wordt gespeeld”, zegt ze.
Kalse vindt dat het tempo kan variëren per gelegenheid. „Bij de Dodenherdenking is een langzaam tempo mooi, maar bij een voetbalwedstrijd kan het tempo omhoog.”
