Guterres wil dat het hele gebied van de grootste kerncentrale van Europa gedemilitariseerd wordt, maar dat is voor Rusland onbespreekbaar. Hij is vrijdag aan een bezoek begonnen aan de Oekraïense haven Odessa voor hij naar Istanbul gaat. Het bezoek is in het kader van de deal die Oekraïne, Rusland en de VN op Turks initiatief eind juli hebben gesloten om de export van voedselproducten en kunstmest uit de oorlogvoerende landen gaande te houden. Het gaat vooral om de export van Oekraïens graan uit Oekraïense havens richting Turkije. Maar Guterres beklemtoonde in Odessa dat ook Rusland voedsel en kunstmest moet blijven kunnen exporteren, want daar zijn geen sancties tegen. Anders dreigt er een groot tekort in 2023.

De omstreden kerncentrale viel in maart in handen van Russische troepen, maar bleef met het eigen personeel functioneren. Hij staat op de zuidelijke oever van de rivier de Dnjepr, die relatief moeiteloos is ingenomen door Russische troepen die vanuit de Krim oprukten. Oekraïense troepen hebben zich er destijds teruggetrokken, maar volgens Russische meldingen blijven milities er actief en wordt de streek nu ook beschoten door Oekraïense eenheden die westerse wapens hebben gekregen. Beide partijen beschuldigen elkaar er al geruime tijd ervan de centrale in gevaar te brengen met beschietingen. De rivier de Dnjepr vormt hier de frontlijn, maar is er bijna 5 kilometer breed.

Volgens een Russische zegsman is juist de aanwezigheid van het Russische leger de garantie dat er nu geen ramp gebeurt. Maar het is volgens hem Oekraïne dat de strategische Russische posities in de streek van Enerhodar onder vuur neemt en zo een kernramp kan veroorzaken.