Het is logisch dat Israël de Operatie Ochtendgloren tegen de Islamitische Jihad wilde afsluiten. Israëls doel was de organisatie te verzwakken en dat is gelukt. Een van de leiders werd gearresteerd en twee militaire commandanten zijn geliquideerd. De IJ verloor activisten en materiaal door de beschietingen van het leger.

De IJ werd na de Iraanse Revolutie in 1979 opgericht door radicale moslims in de Gazastrook die in Egypte hadden gestudeerd en daar beïnvloed waren door de radicale islam. Het doel van de groep is Israël te verwoesten en daar een islamitische staat op te richten.

De groep staat ook bekend als de Al-Quds Brigades. Het militaire hoofdkwartier bevindt zich in de Syrische hoofdstad Damascus. De secretaris-generaal, Ziyad al-Nakhalah, leidt de strijd tegen Israël vanuit Teheran. Iran zorgt voor fondsen, training en wapens.

De duizenden jihadisten zijn vooral actief in de Gazastrook, waar ze in vrijheid kunnen opereren onder de radicale islamitische groep Hamas. Israëliërs leerden de jihadisten van de IJ net als die van de in 1987 opgerichte Hamas kennen als terroristen, die dood en verderf zaaien onder soldaten en burgers.

Jenin

Ook in het noorden van de Westelijke Jordaanoever rond Jenin geniet de IJ steun. De Palestijnse Autoriteit van president en Fatahleider Mahmoud Abbas verliest daar steeds meer invloed. In het vluchtelingenkamp van Jenin op de Westelijke Jordaanoever bevinden zich naar schatting enkele honderden gewapende Palestijnen, van wie een deel bij de IJ hoort.

Het Israëlische leger heeft in de afgelopen maanden arrestaties verricht in en rond Jenin, waarbij vuurgevechten ontstonden. De Palestijnse journaliste Shireen Abu-Akleh werd op 11 mei bij een van deze acties gedood.

Vorige week maandag arresteerde het leger in Jenin Bassam al-Saadi, het hoofd van de IJ op de Westoever. Hij raakte daarbij lichtgewond, terwijl een 17-jarige Palestijn werd gedood. De militairen arresteerden ook de schoonzoon van Al-Saadi.

Na de arrestatie zon de IJ in de Gazastrook blijkbaar op wraak. Het Israëlische inlichtingenapparaat ontdekte dat er een aanval op komst was, waarbij gebruik zou worden gemaakt van antitankraketten en mortieren. De burgers in de dorpen rondom de Gazastrook werden gesommeerd binnen te blijven en het leger sloot de wegen af.

Met de hulp van Egypte probeerde Israël Hamas ertoe te bewegen ervoor te zorgen dat de IJ van een aanval zou afzien. Hamas was echter niet bereid de IJ aan banden te leggen. Israël besloot daarop een aanval uit te voeren. Vrijdag maakte een projectiel van de luchtmacht een einde aan het leven van Tayseer al-Jabari, het hoofd van het noordelijk commando van de jihad in de Gazastrook. Daarbij werden in totaal tien Palestijnen gedood, onder wie een 5-jarig meisje. Zaterdag viel de luchtmacht Khalid Mansour aan, de commandant van het zuidelijk commando in de Gazastrook.

Toen deze drie topmannen van de IJ waren uitgeschakeld, was het voor Israël verstandig aan te sturen op het einde van de operatie. Doorgaan zou namelijk kunnen betekenen dat Hamas zich ook in de strijd zou werpen, of dat er veel burgerslachtoffers zouden vallen – in de Gazastrook of in Israël. Met de hulp van Egypte kon een staakt-het-vuren zondagavond worden bereikt.

PIJ-raketten

In totaal zijn in de Gazastrook sinds vrijdag 44 doden en 360 gewonden gevallen, zo maakte het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid bekend. Onder de doden waren vijftien kinderen en vier vrouwen. Volgens een woordvoerder van het Israëlische leger werden echter meer onschuldige mensen in Gaza gedood als gevolg van verkeerd neergekomen IJ-raketten dan door Israëlische luchtaanvallen, aldus The Jerusalem Post maandag.