De herdenking was georganiseerd door de gemeente en het Nationaal Comité Herdenking Capitulaties 1945 Wageningen. In de Johannes de Doperkerk naast hotel De Wereld waren ongeveer 700 veteranen en oud-verzetsstrijders aanwezig. Mr. Pieter van Vollenhoven vertegenwoordigde de koninklijke familie, die nog in hofrouw is voor prins Bernhard.

Prins Bernhard nam elk jaar op 5 mei het defilé van veteranen en oud-verzetsstrijders af in Wageningen. Dat was ook voor hemzelf een jaarlijks hoogtepunt, vertelde luitenant-generaal b.d. T. Meines, oud-voorzitter van het Veteranen Platform gisteren in de kerk. „Hij sprak er vaak over met de nodige emotie. Hij voelde zich veteraan te midden van zijn veteranen, zijn strijdmakkers van destijds. Na afloop van het defilé vertrouwde hij me vaak toe: fantastisch hierbij te mogen horen en ik kijk alweer uit naar het volgende jaar.”

De veteranen hebben „hun” prins altijd op handen gedragen. Toen prins Bernhard na de Lockheedaffaire geen uniform meer mocht dragen en op een veteranenbijeenkomst in een grijze pantalon met blauwe blazer moest verschijnen, trokken de oud-strijders uit solidariteit dezelfde kleding aan. Dat is sindsdien het officiële tenue van de veteranen gebleven.

„Van de prins moest iedereen afblijven”, zei generaal-majoor b.d. R. Hemmes, die namens het Samenwerkend Verzet 1940-1945 sprak.

Volgens Hemmes stamt de verknochtheid tussen prins en oud-strijders uit het eerste oorlogsjaar, toen Bernhard met zijn schoonmoeder koningin Wilhelmina naar Engeland was uitgeweken. „De prins was daar in het begin vrij eenzaam. Hij vond het daarom geweldig als hij in contact kwam met leeftijdgenoten. Engelandvaarders die hem in Londen in Oranjehaven ontmoetten, waren enthousiast over de wijze waarop de prins hen benaderde. In de loop der jaren bleek dit juist het grote verlangen van de prins: maat onder de maten te zijn.”

Het was gisteren waarschijnlijk de op één na laatste grote veteranenbijeenkomst in Wageningen, want het jaarlijkse defilé op 5 mei verdwijnt na 2005 uit de stad. Het gaat over naar de Veteranendag, die met ingang van volgend jaar jaarlijks op de verjaardag van de prins, 29 juni, in Den Haag zal worden gehouden. „Daarmee handelen wij in de geest van prins Bernhard”, aldus voorzitter Maas van het Nationaal Comité Herdenking Capitulaties 1945 Wageningen.

Voor Wageningen zijn de druiven zuur. Het defilé groeide de laatste jaren met honderdduizenden bezoekers uit tot hét evenement van de stad. Burgemeester A. Pechtold van de Gelderse stad hekelde gisteren in zijn toespraak het besluit. „De berichtgeving uit Den Haag was zeer verwarrend, de besluitvorming ondoorzichtig. De nieuw in te stellen veteranendag werd steeds meer tot concurrent gemaakt van Wageningen, onnodig en niet volgens de oorspronkelijke opzet.”

Pechtold betreurt het verdwijnen van het defilé. „In Wageningen is de bevrijding van een dictatuur getekend, slechts zestig jaar geleden. Het zou een historische fout zijn om hier geen nationale aandacht meer aan te schenken. Herdenken en vieren in Wageningen kan naast een nationale Veteranendag, met of zonder defilé. Sterker nog, het moet.”

De gemeente plaatst volgend jaar een „passend gedenkteken” voor de overleden prins op het plein voor hotel De Wereld. Pechtold: „Voor hem, maar zeker ook voor zijn én onze veteranen.”