„Deskundigen staan op het punt om hun onderzoek naar de precieze oorzaak van de explosie af te ronden. Op dit moment lijkt het er op dat het om een zelfgemaakt explosief ging, gedragen door een aanvaller", zei generaal Myers op een persconferentie. Hij is de voorzitter van de chefs–van–staven van de Amerikaanse strijdkrachten.

Aanvankelijk dacht het leger aan een raket– of mortierinslag. Later werd ook gespeculeerd over een bom die in de eettent van de basis zou zijn verborgen. Het Amerikaanse televisiestation ABC meldde al eerder op de dag dat een zelfmoordcommando achter de aanslag zat nadat een rugzak met een torso zou zijn gevonden op de plek van de explosie.

Het Pentagon stuurde onder anderen forensische onderzoekers van de federale recherche FBI naar Mosul om de oorzaak van de explosie te achterhalen. Myers zei dat sporen van een raket of mortiergranaat ontbraken. Nader onderzoek moet volgens de generaal uitwijzen hoe de dader toegang wist te krijgen tot de zwaar bewaakte militaire basis.

Inmiddels hebben Amerikaanse militairen hele wijken van de bijna twee miljoen inwoners tellende stad afgegrendeld in een reactie op de aanslag. Zij verichten huiszoekingen en de gouverneur heeft de vijf bruggen over de Tigris gesloten. Overtreders worden neergeschoten. In de stad was al een uitgaansverbod van negen uur ’s avonds tot vijf uur ’s ochtends van kracht. Inwoners spreken van een spookstad.

„Studenten gingen naar school, maar kregen te horen dat ze naar huis konden gaan. Mensen die wilden winkelen zagen de Amerikaanse militairen en keerden naar huis terug", verklaarde de 25–jarige autohandelaar Ahmed uit de belegerde stad tegen persbureau Reuters. Markten en moskeeën zijn bijna allemaal verlaten.

Mosul was tot vorige maand vrij rustig. Opstandelingen lijken hun heil in de stad te hebben gezocht kort voor de Amerikaanse aanval op de opstandige stad Fallujah. Sinds ongeveer half november vinden er dagelijks aanslagen plaats in Mosul. Al meer dan tachtig agenten en leden van de Iraakse Nationale Garde zijn sindsdien door rebellen omgebracht.

De aanslag op Base Marez is opgeëist door de soennitische Ansar al–Sunna. De opstandelingen willen met de aanslagen de verkiezingen verhinderen. Volgens de BBC liggen de voorbereidingen voor de stembusgang in Mosul, de derde stad van het land, helemaal stil. De Amerikaanse president Bush zei in een reactie dat de verkiezingen zullen doorgaan.

Bush’ minister van Defensie zei op dezelfde persconferentie van Myers, dat ook na de verkiezingen van 30 januari het geweld doorgaat. Het is „onrealistisch" om te denken dat de rebellen stoppen na de verkiezingen, aldus minister Rumsfeld. „Deze jongens (opstandelingen) hebben veel te verliezen en zullen er alles aan doen om niet te falen."

Volgens een Britse parlementaire commissie duurt het nog zeker tien jaar voordat Irak in staat is voor zijn eigen veiligheid te zorgen en alle buitenlandse troepen naar huis kunnen. Dat berichtte The Independent. De bevindingen van de Lagerhuiscommissie voor Defenziezaken contrasteren met opvattingen van de regering–Blair. Die gaat ervan uit dat eind 2005 de terugtrekking van buitenlandse troepen kan beginnen.