Positie Johnson wankelt opnieuw na vertrek ministers en advocaat-generaal
Met het opstappen van drie ministers en de advocaat-generaal is de Britse regering in een nieuwe crisis beland. De positie van premier Boris Johnson wordt met de dag penibeler.
Dinsdag maakten minister van Financiën Rishi Sunak en gezondheidsminister Sajid Javid vrijwel tegelijkertijd hun aftreden bekend. Zij hebben alle vertrouwen in het leiderschap van Johnson verloren. Woensdag volgde Will Quince, minister voor Kinder- en Familiezaken.
De kritiek van Sunak en Javid op de premier loog er dinsdag niet om. Op Twitter lieten zij weten dat Johnson volgens hen niet in staat is zich aan normen te houden. Ze achten de regeringsleider bovendien incompetent voor zijn taak.
Niet veel later diende het conservatieve Britse parlementslid Alex Chalk zijn ontslag in als juridisch toezichthouder van het Britse kabinet. Ook hij kan zich niet vinden in de manier waarop Johnson leiding geeft. „De premier heeft een advocaat-generaal nodig die de cultuur en koers kan verdedigen waarop hij toezicht houdt”, schrijft Chalk in een op Twitter gepubliceerde brief. „Het spijt me dat ik dat niet langer kan.”
Dinsdag stapte ook nog een zevental Conservatieve parlementariërs op. De kritiek is eensluidend: Het is genoeg geweest met alle affaires rond de persoon van Johnson. Vooral het gedraai en gelieg van de premier hangt de politici de keel uit.
De 58-jarige premier gaat al langere tijd gebukt onder een reeks schandalen. Hij overleefde onlangs nog een vertrouwensstemming bij de Conservatieven rond de zogenoemde partygate-affaire: verboden feestjes in coronatijd.
De jongste zaak draait om het Conservatieve parlementslid Chris Pincher. Hij moest vorige week opstappen na beschuldigingen van seksueel lastigvallen van mannen. Johnson zou hebben geweten van eerdere aantijgingen tegen Pincher, maar hem desondanks in februari hebben benoemd als vicefractievoorzitter.
Aanvankelijk verklaarden de woordvoerder van Johnson en diverse ministers –onder wie de woensdag afgetreden Quince– dat de premier niet op de hoogte was van de beschuldigingen. Maar toen de onrust toenam, erkende Johnson dat hij er wel degelijk van wist. Dat leidde woensdag
Johnson probeerde de schade dinsdag nog te beperken door zijn excuses aan te bieden. Hij was vergeten dat er een klacht was ingediend en hij had Pincher niet moeten benoemen. Dat baatte niet, want kort daarop lagen de ontslagbrieven op zijn bureau.
Forse klap
Het opstappen van de bewindslieden betekent een forse klap voor Johnson en zijn ploeg. Hoewel de premier direct twee vervangers benoemde en de overgebleven ministers hun steun voor hem uitspraken, lijkt zijn positie toch steeds meer te wankelen.
Labourleider Keir Starmer verklaarde dinsdag dat het „duidelijk is dat het kabinet instort.” Hij riep de premier dan ook op vervroegde verkiezingen uit te schrijven.
De vraag is intussen hoe de Conservatieve Partij met de jongste ontwikkelingen om zal gaan. Officieel mag er binnen een jaar geen nieuwe vertrouwensstemming over het politieke lot van de premier worden gehouden. Maar er gaan al enige tijd stemmen op om die regels te veranderen.
Dinsdag bleek uit een peiling dat zeven van de tien Britten vinden dat Johnson moet opstappen. Advocaat-generaal Chalk verklaarde dinsdag in zijn ontslagbrief dat hij niet langer „het onverdedigbare wil verdedigen.” Daarmee bevestigde hij het groeiende sentiment onder de bevolking.