Na de gewonnen klimaatzaak tegen Shell heeft de organisatie nog 29 grote bedrijven gevraagd naar hun plannen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Die zijn doorgerekend door het NewClimate Institute, een gerenommeerd onderzoeksbureau uit Keulen dat is gespecialiseerd in klimaatbeleid.

Milieudefensie stelt dat alle bedrijven in 2030 hun CO2-uitstoot met minstens 45 procent verminderd moeten hebben. Dat percentage legde de rechter vorig jaar ook op aan Shell. Met hun huidige plannen komen de ondernemingen nog maar uit op een reductie van 19 procent, schrijven de onderzoekers achter de zogenoemde Klimaatcrisis-Index.

Voor Milieudefensie is de uitkomst dermate teleurstellend, dat de organisatie zinspeelt op nieuwe juridische stappen. Over een jaar verschijnt weer een editie van de index. Bedrijven moeten in de tussentijd „vaart maken” met het verbeteren en uitvoeren van hun klimaatbeleid. In de tussentijd begint Milieudefensie „juridisch vooronderzoek”.

Directeur Donald Pols hoopt dat rechtszaken niet nodig zullen zijn, maar hij maakt ook duidelijk daar niet voor terug te deinzen. „Wij zijn er niet om rechtszaken te voeren, maar om gevaarlijke klimaatverandering te stoppen. Als het nodig is zijn we wel degelijk bereid en in staat nieuwe rechtszaken te starten”, aldus de directeur van Milieudefensie.

Volgens de analyse van het NewClimate Institute heeft geen van de onderzochte bedrijven concrete plannen laten zien die in lijn zijn met het klimaatakkoord van Parijs. Als ze op dezelfde voet doorgaan, dragen ze niet genoeg bij om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad. Volgens Pols liggen de bedrijven nu „op ramkoers” met het klimaat.

Qua betrouwbaarheid laten de plannen van het bedrijfsleven tot nog toe ook te wensen over. Geen enkel bedrijf scoort „hoog” of „redelijk”. Vijf bedrijven hebben een toekomstvisie waarvan de betrouwbaarheid het stempel „gemiddeld” kreeg. Dat zijn AkzoNobel, BAM, DSM, Stellantis en de Nederlandse tak van Tata Steel. In de laagste categorie staan bedrijven als baggeraar Boskalis, vleesproducent Vion, tankopslagbedrijf Vopak en de vestigingen van oliebedrijven als BP en ExxonMobil.

Bij de financiële instellingen staat kredietverzekeraar Atradius onderaan, omdat dat bedrijf „helemaal geen klimaatdoelen en -plannen” levert. Grote banken als ING, Rabobank en ABN AMRO scoren „laag”.

Een woordvoerster van Atradius benadrukt in een eerste reactie dat de firma „absoluut” met klimaatplannen bezig is. Maar volgens haar zijn er momenteel zoveel verschillende manieren voor het rapporteren hiervan dat het al snel een beetje „appels met peren vergelijken” wordt.

Volgens de onderzoekers zijn de plannen van bedrijven vaak niet transparant én niet compleet. De uiteindelijke uitstoot door het gebruik van goederen en diensten, scope 3 genoemd, is slecht in beeld. Bij Shell, dat in mei vorig jaar werd veroordeeld tot het opstellen van ambitieuzer klimaatbeleid, ging het bijvoorbeeld om de uitstoot van auto’s die op fossiele brandstoffen rijden. Het gebrekkige beeld is „zorgwekkend”, vinden de onderzoekers, want dit is over het algemeen „het leeuwendeel” van de uitstoot.