Fischer heeft nog geen details van zijn voorstel prijsgegeven, maar bronnen bij de regering zeiden dat het uitgaat van de spoedige oprichting van de Palestijnse staat, om pas in een latere fase afspraken te maken over gevoelige kwesties als de Palestijnse vluchtelingen, de loop van de grenzen, de status van Jeruzalem en de betrekkingen tussen Israël en met name de buurlanden Syrië en Libanon.

Maar allereerst, meldden bronnen bij de Europese Unie, moet er een staakt-het-vuren in de regio komen, gevolgd door de Israëlische terugtrekking uit de recent bezette Palestijnse gebieden en moeten de Joodse nederzettingen worden afgebroken. Ook moeten er volgens het plan internationale waarnemers in het gebied worden gestationeerd en moeten de EU, de Verenigde Staten, de Verenigde Naties en Rusland voor een „werkbare veiligheidscomponent” zorgen, waarmee een gewapende troepenmacht wordt bedoeld.

Volgens de zegslieden gaat het om zeven concrete stappen. Voor de uitvoering daarvan is in het voorstel een tijdpad opgenomen. Daaruit blijkt dat Duitsland het voor mogelijk houdt dat Israël en de Palestijnen binnen twee jaar vrede met elkaar en met de buurlanden hebben gesloten.

Het is onduidelijk wanneer Fischer zijn plan wereldkundig wil maken. Mogelijk kiest hij ervoor om het initiatief, dat hij samen met bondskanselier Gerhard Schröder heeft opgesteld, aanstaande maandag te bespreken met zijn ambtgenoten uit de andere EU-landen.

Duitsland handelt zoals het handelt, omdat het vindt dat het sinds de Tweede Wereldoorlog en de holocaust in de schuld staat bij de Joodse staat. De Israëlische krant Ha’aretz zinspeelde daar dinsdag nog op. Diverse EU-landen zouden volgens de krant al enige maanden gestopt zijn met wapenleveranties aan Israël.

In Duitsland zou vooral minister Fischer daarachter zitten om te voorkomen dat de spullen, vooral reserveonderdelen van Merkava-pantservoertuigen, in de Palestijnse gebieden worden gebruikt. Het Israëlische ministerie van Defensie denkt er volgens Ha’aretz over de Duitsers daarover openlijk te kritiseren en daarbij fijntjes te willen herinneren aan hun nazi-verleden.

De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken Piqué, wiens land momenteel de Europese Raad voorzit, noemde de terugtrekking van het Israëlische leger uit twee Westoeversteden dinsdag een positieve ontwikkeling, maar hij benadrukte dat de EU van Israël verlangt dat het land onverwijld en onvoorwaardelijk al zijn troepen terugtrekt. Vandaag leidt Piqué de Europese delegatie die in Madrid in overleg treedt met de bezoekende Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell, VN-secretaris-generaal Kofi Annan en de Russische minister van Buitenlandse Zaken Igor Ivanov.

De Spaanse regering zal de associatieraad EU-Israël bijeenroepen voor spoedoverleg met Israël over de bezetting van Palestijnse steden door het Israëlische leger. Dat heeft Piqué dinsdag gezegd. Piqué onderstreepte dat alle EU-lidstaten het eens moeten zien te worden over middelen die tegen Israël kunnen worden toegepast.

De associatieraad vergt de komst van de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Peres. Onduidelijk is of dat gebeurt. Het in 2000 gesloten associatieverdrag voorziet in gunstige handelsvoorwaarden voor Israël. Een eventuele opschorting zou hard aankomen: ongeveer 40 procent van de Israëlische export is bestemd voor de unie.