Het stond allemaal op het programma tijdens de tweede dag van het staatsbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima aan Oostenrijk. En verder wordt er gewandeld, gegroet, gezwaaid. „Ik kwam hier net langs; ik wist helemaal niet dat ze in Wenen zouden zijn”, zegt een Nederlandse toerist in een rolstoel.

Deegrol

Erg lang heeft het koningspaar het eigen ontbijt nog niet achter de rug als het in Kulturhaus Brotfabrik in de keuken aan het werk wordt gezet. De koning hanteert de garde alsof het zijn dagelijks gereedschap is. De koningin gaat met de deegrol aan de slag, om het deeg vervolgens met enige moeite van het werkblad los te trekken. Naast haar staat de bejaarde Oostenrijkse president groente te snijden, waarna hij de snippers uitstrooit over de substantie in een steelpan.

Doel van al deze nijverheid is kennismaken met sociaal verbindende activiteiten in de wijken van Wenen. Daar is gemiddeld 40,9 procent van de bevolking uit het buitenland afkomstig, en soms meer dan de helft. Welzijnsorganisatie Caritas laat mensen er dingen samen doen. Eten klaarmaken bijvoorbeeld.

Koningin Máxima begint met niesen. „Kruidenallergie”, verklaart ze. Tijdens het werk gaat ze met de mensen in gesprek. De koning is eerder klaar en komt een kijkje nemen, al vindt hij dat vanwege de deegrol niet zonder gevaar. Als hij zelf deeg gaat rollen, zijn de fotografen net weggeleid. „Dit hebben jullie gemist”, roept hij hen na.

Op de vlucht

Na de humor de ernst. Het koningspaar gaat rond de tafel met Oekraïense vluchtelingen. Ze roemen de gastvrijheid in Wenen. Maar hun gedachten zijn nog veel in hun thuisland.

Actrice Anastasia verliet Odessa. Met één kleine tas; ze meet de maten uit. In Wenen startte ze een theater. Ook om landgenoten afleiding te bieden, zodat ze niet voortdurend denken aan de erge dingen die hun volk overkomt. Door meelevende vragen te stellen, zorgt het koningspaar ervoor dat iedereen aan het woord komt.

In de wijk Sonnwendvertel maken de vorstelijke gasten kennis met duurzaam bouwen en wonen. Een bewoonster vertelt hoe men er als gemeenschap wil leven, „en niet zodat je je buren nauwelijks kent.” Spontaan gaat het koningspaar ook met groepen kinderen in gesprek. In het Duits, het Engels, zelfs in het Spaans.

Maar inmiddels staat een tram klaar, met de Nederlandse groet ”Welkom in Wenen.” In het openbaar vervoer in de hoofdstad moeten mondkapjes op, maar daar is het koningspaar op voorbereid.

In het centrum van de hoofdstad wacht een ontvangst in de Nationale Bibliotheek, een van de vele indrukwekkende, brandschone gebouwen waar Wenen straat na straat in grossiert. In de Pronkzaal van de bibliotheek is er tekst en uitleg over manuscripten die de eeuwenoude banden tussen Nederland en Oostenrijk laten zien.

Verhitte uitleg

Te voet gaat het naar Demel, hofbakker sinds 1786. De tocht gaat gewoon tussen het winkelend publiek door, dat hier bijna nergens op afstand wordt gehouden.

Buiten is al zo’n 35 graden, binnen nog veel warmer. Daar zijn chocolademakers aan het werk, en het buitenlandse koningspaar komt ernaar kijken.

De korte afstand naar de bondskanselarij wordt weer per auto overbrugd. Minister-president Karl Nehammer heeft de lunch gereedstaan.

Per trein naar Graz

Later in de middag volgt de Ontvangst Nederlandse Gemeenschap (ONG), vast onderdeel van elk staatsbezoek. Dat gebeurt in de residentie van de Nederlandse ambassadeur.

Voor dinsdagavond staat de contraprestatie op het programma: het koningspaar biedt een concert van het Nederlands Kamerkoor aan. Woensdag is de stad Graz het reisdoel. Koning en koningin gaan er per trein naartoe.