De commissie hield de tientallen miljarden uit het coronaherstelfonds waarop Polen aanspraak maakt lang vast omdat Warschau zijn greep op de rechterlijke macht niet wilde laten vieren. Na wat Poolse concessies zwichtte het dagelijks bestuur van de EU vorige week alsnog. De druk liep op omdat Polen vooroploopt om Oekraïne te helpen en daarbij grote offers brengt.

De ommezwaai kwam de commissie echter op de woede van veel Europarlementariërs te staan. Onder anderen D66’er Sophie in ’t Veld wilde het parlement zelfs laten dreigen met het wegsturen van de commissie als die geld naar Polen zou overmaken voordat het land aan alle opdrachten van het Europees Hof van Justitie om de rechtsstaat te herstellen zou hebben voldaan. Maar daarvoor vonden de initiatiefnemers te weinig steun.

Von der Leyen, die aanvankelijk niet in de Straatsburgse vergaderzaal van het Europees Parlement wilde opdraven maar zich op de valreep bedacht, bezwoer dinsdag dat ze Warschau niet weer de vrije teugel laat. „Er wordt geen geld uitbetaald tot de hervormingen in gang zijn gezet”, zei ze. Er zijn tussendoelen met Polen afgesproken die steeds moeten worden behaald om uit het fonds te kunnen putten, onderstreepte de commissievoorzitter.