Ondanks de schandalen die Johnson al maanden achtervolgen, heeft een meerderheid van de Conservatieve fractie in het Britse Lagerhuis nog steeds vertrouwen in hem. Van de 359 parlementsleden stemden er maandag tijdens een vertrouwensstemming 211 voor de leider en 148 tegen.

Aanleiding voor de stemming was de affaire ”partygate”. Johnson zelf en tal van andere regeringsfunctionarissen bleken de lockdownregels tijdens de coronapandemie aan hun laars te hebben gelapt. De premier kreeg daarvoor een boete. Een groep ontevreden partijgenoten probeerde zich door middel van een stemming te ontdoen van de partij- en regeringsleider.

Ondermijnd

Vooraf zeiden Johnsons aanhangers dat een marge van één stem voldoende zou zijn om geloofwaardig in functie te kunnen blijven. Zo gezien kan de uitkomst –een meerderheid van 63 parlementsleden steunde Johnson– bestempeld worden als een overwinning. De Britse premier stelde dat hij de stemming „overtuigend en doorslaggevend” heeft gewonnen.

Comfortabel is de uitkomst voor de premier echter allerminst. Met 148 fractiegenoten die het vertrouwen in hem hebben opgezegd, is Johnsons positie zwaar beschadigd geraakt. De omvang van de groep rebellerende Conservatieven is zo groot, dat zijn premierschap flink wordt ondermijnd.

Met de steun van 59 procent van zijn partijgenoten in het parlement deed Johnson het slechter dan zijn voorganger Theresa May. Zij overleefde eind 2018 een vertrouwensstemming met 63 procent van de stemmen, maar haar premierschap strandde een halfjaar later alsnog. De Britse premier Margaret Thatcher hield het na een gewonnen vertrouwensstemming maar een paar dagen vol.

Aanhangers van Johnson riepen de rebellerende parlementsleden op de uitkomst te erkennen en de premier te steunen. De onvrede is echter verre van voorbij. Volgens de huidige regels van de partij kan er binnen een jaar tijd geen nieuwe motie van wantrouwen tegen de premier worden ingediend. Zijn tegenstanders hebben al laten vallen de regels te willen wijzigen, zodat er binnen zes maanden opnieuw kan worden gestemd.

Graadmeter

De vraag is ook of Johnson zijn regeringsprogramma uitgevoerd gaat krijgen. Als slechts een deel van de 148 tegenstanders besluit hem tegen te werken, verliest Johnson zijn meerderheid in het Lagerhuis. En daarmee zijn vermogen om wetgeving erdoor te krijgen.

Volgens Johnson is het tijd om een punt achter de affaire te zetten. De uitslag „betekent dat we als regering verder kunnen gaan en ons kunnen concentreren op de dingen waarvan ik denk dat ze er echt toe doen”, aldus de premier met het hem kenmerkende optimisme. Het boek partygate is echter nog niet gesloten. Er loopt nog een onderzoek naar de vraag of Johnson het parlement heeft misleid.

De volgende algemene verkiezingen zullen naar verwachting in 2024 worden gehouden. Belangrijker zijn twee lokale verkiezingen, later deze maand. Die zullen die zullen een graadmeter zijn voor de electorale schade die deze affaire Johnson en de Conservatieven heeft berokkend.