Dat blijkt uit de maandag verstuurde beantwoording van Kamervragen door buitenlandminister Wopke Hoekstra, mede namens minister van Volksgezondheid Ernst Kuipers. De vragen waren gesteld door Corinne Ellemeet (GroenLinks), Lilianne Ploumen (PvdA, inmiddels ex-Kamerlid) en D66-fractievoorzitter Jan Paternotte.

Door een uitspraak van het Pools Constitutioneel Tribunaal, in oktober 2020, komen vrouwen in Polen alleen in aanmerking voor een abortus als de moeder in levensgevaar is, of als de zwangerschap voortkomt uit verkrachting of incest.

Hoekstra schrijft dat het kabinet zich zorgen maakt over de „toenemende regressieve druk” op vrouwenrechten en zogenoemde seksuele en reproductieve gezondheid en rechten, „waaronder toegang tot veilige abortus”, in Polen.

„Vrouwen uit het buitenland, onder wie Poolse vrouwen, kunnen in Nederland een behandeling in een abortuskliniek ondergaan”, aldus de bewindsman. „Dit is echter geen recht, en Nederland biedt individuele vrouwen geen financiële ondersteuning.” Jaarlijks ondergaan ruim 3000 vrouwen uit het buitenland een abortus in Nederland, schrijft Hoekstra. In 2020 ging het om 308 vrouwen uit Polen. De minister liet eerder weten dat dit aantal in 2019 op 266 lag.

Door de oorlog in Oekraïne vangt Polen veel vluchtelingen uit dat land op. Bekend is dat Russische soldaten Oekraïense vrouwen hebben verkracht. Wat de Poolse abortusvoorwaarden betekenen voor gevluchte vrouwen uit Oekraïne „is momenteel onderdeel van bespreking in Polen”, aldus Hoekstra.

Ellemeet, Ploumen en Paternotte vragen de ministers of zij bereid zijn samen te werken met Poolse pro-abortusgroepen. Dit om vluchtelingen in Polen die abortus „nodig hebben” in beeld te krijgen en hen de mogelijkheid te bieden om in Nederland een abortus te ondergaan. Ook vragen de Kamerleden specifiek naar de bereidheid om „abortus voor deze vluchtelingen uit Oekraïne te realiseren.”

In reactie op deze vragen wordt erop gewezen dat Kuipers de garantie geeft dat abortus toegankelijk is voor Oekraïense vrouwen die naar Nederland komen. Maar „de Nederlandse staat biedt geen faciliterende steun aan vrouwen uit het buitenland om naar Nederland te komen om een abortus te ondergaan.”

Verder staat in de brief dat Nederland mensenrechtenorganisaties in onder meer Polen financiert vanuit het Mensenrechtenfonds. De komende jaren zal de inzet vanuit het fonds ook in Polen „worden voortgezet en waar mogelijk geïntensiveerd, inclusief op het terrein van informatievoorziening en pleitbezorging voor toegang tot veilige abortus.”