Oekraïne gaat het transport van Russisch aardgas door het land deels stilleggen omdat de oorlog dat vervoer hindert. Volgens het Oekraïense gasnetwerkbedrijf is er sprake van overmacht en is Rusland schuldig aan het besluit.

Het gaat om Russisch gas dat door Oekraïne wordt vervoerd via de Sokhranivka-route. Die route is goed voor bijna een derde van het gas uit Rusland dat via Oekraïens grondgebied naar Europa wordt getransporteerd. Volgens het gasnetwerkbedrijf kan een pompstation in de oostelijke regio Loehansk niet worden gebruikt vanwege „inmenging bij technische processen door bezettingsmachten”. Het is de bedoeling dat het gas tijdelijk via een andere route getransporteerd gaat worden, aldus de gasnetwerkbeheerder.

Tijdens zijn bezoek aan de Oekraïense hoofdstad Kiev heeft minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra dinsdag even moeten schuilen in een schuilkelder. Dit was nodig omdat het luchtalarm afging in Kiev, bevestigt een woordvoerder van zijn ministerie. Het gebeurde vlak voor een ontmoeting met de burgemeester van de stad, Vitali Klitsjko.

De Tweede Kamer wil niet dat gebouwen worden gevorderd voor de opvang van onder anderen Oekraïense vluchtelingen. De Kamer wil evenmin dat (tijdelijke) huurcontracten van huurders worden opgezegd om ontheemden uit Oekraïne onderdak te geven. Twee moties hiertoe van Groep van Haga zijn door de Kamer aangenomen.

De Amerikaanse inlichtingendiensten verwachten niet dat de Russische president Vladimir Poetin tevreden zal zijn als hij de Oost-Oekraïense Donbas-regio veroverd heeft. Hij zou de oorlog in Oekraïne voort willen zetten om ook doelen buiten de Donbas te halen, zegt Avril Haines, de directeur van de Nationale Inlichtingendiensten.

Meer dan 8 miljoen inwoners van Oekraïne zijn ontheemd geraakt door de oorlog in het land, schat de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM). Het aantal lag ruim twee weken geleden op 7,7 miljoen.

De organisatie stelt dat de humanitaire crisis in Oekraïne groter wordt en daarom ongeveer vier op de tien ontheemden overwegen om verder te reizen. Dat zijn er twee keer meer dan medio maart.

Bijna twee op de drie van de 3,5 miljoen inwoners van Kiev zijn teruggekeerd naar de Oekraïense hoofdstad, zei burgemeester Vitali Klitsjko dinsdag. Na het begin van de aanval van het Russische leger op Oekraïne op 24 februari koos een groot deel van de bevolking ervoor de stad te verlaten.

Als de avondklok en de wegversperringen geen schrik aanjagen kun je eigenlijk terugkomen, aldus Klitsjko. Die maatregelen blijven voorlopig nog van kracht, hij riep de inwoners op geduld te hebben.

Rusland trok zijn troepen vorige maand terug uit de omgeving van Kiev na de aankondiging dat de focus wordt gericht op de „bevrijding” van het oostelijke Donbas-gebied. Daar is tot nu toe geen grote vooruitgang geboekt.

De missie van de Verenigde Naties die toezicht houdt op de mensenrechtensituatie in Oekraïne, heeft „geloofwaardige informatie” dat het Oekraïense leger Russische krijgsgevangenen heeft gemarteld. De Russen zouden slecht worden behandeld en niet mogen communiceren met advocaten of familie.

De VN-missie ziet van beide kanten video’s verschijnen van gevangenen in onmenselijke omstandigheden die gedwongen vernederende verklaringen moeten afleggen. Ook krijgt de missie meldingen binnen van verkrachtingen door Russische troepen, ook in groepsverband. De VN brengt in herinnering dat dit in strijd is met internationale wetten en dat dit onmiddellijk moet stoppen.

Volgens de VN zijn in de eerste 76 dagen van de oorlog 3381 burgers in Oekraïne omgekomen, maar dat aantal ligt waarschijnlijk veel hoger. Vooral in Marioepol zijn naar verwachting veel meer mensen omgekomen, maar het is moeilijk dat te verifiëren.

In de belegerde staalfabriek van Azovstal in de Oekraïense havenstad Marioepol bevinden zich nog meer dan duizend strijders, zegt vicepremier Irina Veresjtsjoek. Honderden van hen zijn gewond, aldus de politica. Sommigen zijn zwaargewond en moeten volgens haar met spoed worden geëvacueerd. „De situatie verslechtert met de dag.”

Volgens het stadsbestuur zijn er ook nog minstens honderd burgers in het gangenstelsel onder het uitgestrekte terrein, hoewel eerder werd gezegd dat alle burgers de plek hebben verlaten.
Het Russische leger zou het complex nog altijd aanvallen met zwaar materieel. Een dag eerder maakte het ministerie van Defensie in Kiev melding van beschietingen door tanks, raketten en artillerie. Het Azov-regiment dat de fabriek verdedigt zegt dat er het afgelopen etmaal ook veel Russische vliegtuigen zijn waargenomen boven het terrein.

Minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) is dinsdag voor een onaangekondigd bezoek in Oekraïne. Dat bevestigt het ministerie. Hoekstra zal met onder anderen de Oekraïense president Volodimir Zelenski en met zijn ambtgenoot Dmitro Koeleba spreken.

Hoekstra bezocht dinsdagochtend eerst Irpin. Die voorstad van Kiev is zeer zwaar getroffen door de strijd met de Russen. De minister bracht kort voor het uitbreken van de oorlog ook al een bezoek aan Oekraïne, samen met premier Mark Rutte.

Behalve ontmoetingen met Zelenski en Koeleba staat ook de heropening van de ambassade in Kiev op Hoekstra’s programma. De Nederlandse vertegenwoordiging in de hoofdstad verhuisde na het uitbreken van de oorlog naar de westelijke stad Lviv, en opereerde ook een tijd vanuit Polen.

In de Oost-Oekraïense stad Izjoem zijn onder het puin van een ingestort gebouw 44 overleden burgers gevonden. De gouverneur van de regio Charkov laat weten dat ze zijn omgekomen toen het gebouw van vijf verdiepingen begin maart instortte.

Izjoem ligt al weken in de frontlinie van de oorlog in Oekraïne en is zwaar gebombardeerd. Het ligt in het noordoosten van Oekraïne, dichtbij de Donbas, en is van strategisch belang voor de Russen.

Door de aanhoudende gevechten komt er weinig informatie over slachtoffers uit Izjoem. Er woonden voor de oorlog bijna 50.000 mensen. Het stadsbestuur liet zondag aan de BBC weten dat er nu nog hooguit 15.000 inwoners over zijn. Circa 80 procent van de stad zou vernietigd zijn.

De Duitse buitenlandminister Annalena Baerbock is dinsdag in Boetsja, een voorstad van Kiev, voor een onaangekondigd bezoek aan Oekraïne. Ze is het eerste lid van de Duitse regering dat een bezoek brengt aan het land.

In Boetsja werden na de bezetting van Russische troepen honderden lichamen van burgers gevonden. Steeds meer buitenlandse politici reizen naar deze plaats af als teken van solidariteit. De eerste Duitse politicus die het land bezocht, was de leider van oppositiepartij CDU. Toen was al bekend dat Baerbock van plan was die kant op te reizen.

Het bezoek komt kort nadat de Oekraïense president Volodimir Zelenski en de Duitse president Frank-Walter Steinmeier hun geschil over een afgelast bezoek aan Kiev hadden bijgelegd. Steinmeier wilde met andere Europese presidenten naar Oekraïne reizen, maar zag van het plan af omdat hij naar eigen zeggen „niet gewenst” was in Kiev.

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz wilde vanwege de situatie met Steinmeier zelf niet naar Oekraïne reizen, hoewel hij wel was uitgenodigd. Nadat de twee presidenten de lucht hadden geklaard, werd zowel Scholz als Steinmeier uitgenodigd voor een bezoek aan Kiev.

Ongeveer honderd burgers bevinden zich nog in de staalfabriek van Azovstal in de belegerde Oekraïense havenstad Marioepol, meldt het regionale bestuur van de stad. Bovendien zijn volgens het bestuur nog steeds zo’n 100.000 burgers in Marioepol zelf aanwezig.

De Azovstal-staalfabriek is het laatste bolwerk van Oekraïens verzet in de havenstad. Volgens het ministerie van Defensie in Kiev wordt het complex van ruim 10 vierkante kilometer bestookt door tanks en artillerievuur. Moskou wil dat niet bevestigen.

Zaterdag meldden de Oekraïense autoriteiten nog dat alle vrouwen, kinderen en ouderen waren geëvacueerd uit de fabriek van Azovstal na bemiddeling van de Verenigde Naties en het Rode Kruis. Het was op dat moment onduidelijk hoeveel van de ooit 400.000 inwoners van Marioepol nog elders in de stad verbleven.

Volgens de voorzitter van het regionale bestuur is het moeilijk om te zeggen hoeveel van de achtergebleven burgers wel willen evacueren.

Door nieuwe raketaanvallen van het Russische leger op de Oekraïense havenstad Odessa is maandagavond laat zeker één dode gevallen, meldt de lokale militaire leiding. Vijf anderen raakten gewond.

De Oekraïense havenstad werd maandagavond meermaals opgeschrikt door explosies als gevolg van raketaanvallen en beschietingen. Volgens het Oekraïense leger werden verschillende hypersonische raketten afgevuurd, waarbij ook enkele toeristische plekken werden geraakt. Ook zouden minstens vijf gebouwen zijn verwoest. Lokale media melden dat onder meer een winkelcentrum en een magazijn zijn getroffen.

Eerder op de dag moest voorzitter Charles Michel van de raad van Europese regeringsleiders ook al dekking zoeken tijdens een Russische raketaanval. Michel bracht maandag een onaangekondigd bezoek aan de stad. Hij had daar onder meer een ontmoeting met de Oekraïense premier Denis Sjmihal.

De redactie start een nieuw liveblog. De vorige is hier terug te vinden.