Deze jaarlijkse herdenking is juist in deze tijd hard nodig om een aantal redenen. Ten eerste om volgende generaties te onderwijzen. Israëlische media en instituten geven elk jaar op Holocaustdag aandacht aan de getuigenissen van slachtoffers, zodat jongeren leren over de geschiedenis van hun volk. Het is ook van groot belang dat de verhalen van de overlevenden worden opgetekend om de leugens te ontkrachten van de huidige en toekomstige ontkenners van de Holocaust.

Ten tweede moet herdenking van de Holocaust blijven bestaan omdat deze het gevaar van Jodenhaat laat zien. Antisemitisme komt ook vandaag voor. De auteurs van een deze week door de Tel Aviv Universiteit gepubliceerd rapport over antisemitisme schrijven dat, ondanks de vele inspanningen en middelen die de afgelopen jaren zijn besteed aan de bestrijding van antisemitisme, het verschijnsel toeneemt.

Belangrijke oorzaken van de toename zijn de opkomst van radicaal-rechtse en radicaal-linkse bewegingen en de complottheorieën om de coronacrisis te verklaren. Ook blijkt dat anti-Joodse incidenten wereldwijd toenemen als er een conflict uitbreekt tussen Israël en de Palestijnen. Dat was in mei vorig jaar nog het geval.

Ten derde is de herdenking van de Holocaust nodig omdat het gevaar van genocide blijft bestaan. Massamoord op volken en etnische groepen komt ook voor in andere tijden en op andere plaatsen. Wie de verhalen over de Holocaust hoort, snapt dat de geestdrijverij van populisten die met de beschuldigende vinger naar andere groepen wijzen, kan leiden tot levensgevaarlijke situaties.

Ten vierde is herdenking van de Holocaust nodig om te wijzen op het unieke ervan. Het ging om een manifestatie van duisternis enig in haar soort. „Geen enkele gebeurtenis in de geschiedenis, hoe wreed ook, is vergelijkbaar met de Holocaust – de uitroeiing van de Europese Joden door de nazi’s en hun collaborateurs”, zei premier Naftali Bennett tijdens de toespraak bij de opening van de herdenking woensdagavond in Yad Vashem.

Wie het etiket ”Holocaust” of ”nazi’s” opplakt op van alles wat hem of haar met afkeer vervult, doet af aan de ernst van de tragedie. Bennett: „Een Jood in de Holocaust had geen manier om te ontsnappen. Geen manier om zich over te geven, geen plek om naartoe verbannen te worden, geen manier om zich te bekeren of van gedrag te veranderen. Niets.”

Terecht hebben sommige Israëliërs kritiek op president Volodimir Zelenski als deze de Russische invasie van Oekraïne vergelijkt met de Holocaust. En de Russische propagandamachine stelt dat Oekraïne moet worden gezuiverd van „nazi’s”. Israël zou openlijk tegen Rusland moeten zeggen dat het gebruik van het woord „nazi” hier ongepast is.